АПЧЕТО НА СРЕЌАТА
Големите сенки може да се осветлат само со голема светлина! Тоа беше мојата прва мисла во новава година. Што ли треба 2021-ва да ни донесе за да ги оставиме зад нас грижата и стравот што ни ги натовари 2020-та? Бледа, осамена, монотона, неизвесна, карантинска и отуѓена. За некои луѓе, дури и фатална. За целото човештво - опасно предизвикувачка! На тест беше ставено нашето здравје, хуманоста, психолошката кондиција, (само)дисциплината и солидарноста. Но, нема да пишувам за колективните стравови и болки, ќе пишувам за своите. Пишувањето во прво лице секогаш е најтешко. Бара храброст да се признае пораз. Секое раслојување на душата те остава соголена пред судот на другите. Но, она што е сигурно е дека одамна помалку се грижам што мислат другите за мене, а повеќе што мислам самата за себе. Личниот суд е најтежок! Оној кој си го изрекуваш себе си како мерка казна тогаш кога сметаш дека си направла нешто погрешно. Понекогаш тоа не мора да биде некоја страшна работа, но доволно е што истата ти го притиска копчето на совеста.
Една од работите за кои се каам во 2020-та е што имав помалку трпение за грешките на моите најблиски. Како никогаш до сега лесно ме вадеше од кожа непослушноста на моето дете или отсутноста на мојот сопруг (не мислам на физичка отсутност, туку повеќе на мисловна). Не сум човек што често стиска заби, уште помалку жена и мајка која вреска, но во 2020-та се запознав себе си и во таква улога. Не сум робот. За среќа, таквите епизоди беа ретки и кратки, но сосема доволни за да ми остават дамка на душата. Затворена во својот дом, несвесно осамена поради намалените контакти со луѓето (професионални и приватни) од блиските очекував челична дисциплина која никој освен мене не ни можеше да ја спроведе. На мало дете не можеш да му објасниш дека мора да мие раце сто пати во денот, дека не смее да се качи на лулашката кога поминуваме покрај игралиштето, дека не треба да ги допира копчињата во лифтот, дека не смееме на одиме на гости кај другарчињата, ниту тие да ни дојдат... Уште помалку на маж може да му објасниш дека треба да се џогира секој ден, да се дезинфицираат кваки, клучеви, мобилни телефони... Но, кога на својот возрасен маж треба да му објасниш и дека неговите контакти со други лица се директни ризици за здравјето на сите блиски околу нас (особено баба/дедо категоријата), тогаш секое негодување е играње по тенка жица.
Имаше денови кога се опседнував и читав по неколку научни текстови за вирусот Ковид-19 и денови кога тотално ги игнорирав бројките на заразените за да се поштедам себе си. Амбивалентен однос кон реалниот живот. Имаше денови кога од дома не излегував (освен кратка прошетка со кучето) и денови кога имав потреба да бидам на отворено, во природа, со часови. Во секој случај, ги немаше деновите на коишто бев навикната – исполнети со многу луѓе, многу насмевки, професионални контакти, дружби со пријатели, интензивни состаноци, културни настани, филмски фестивали... По некое време сфатив дека ми го нема основното апче за среќа – луѓето!
Јас сум од оние луѓе кои многу сакаат луѓе! Сакам да зборувам, да раскажувам, да споделувам, да се смеам, да допирам... и ниедна виртуелна алатка или апликација не може да ми го надокнади моментот на опипливост и присност. Ни Зум, ниту Свети Зум не ги направи доволно задоволувачки обуките што ги држев, на пример. Другите беа задоволни, јас не. Не се согласив на ниту една виртуелна групна дружба со другарките, ниту пак ми беше мерак да пиеме кафе или вино преку Вибер. Луѓето ми фалеа, но барав механизми како да не бидам носталгична по вообичаените минати искуства и како да создадам нови навики кои ќе ме прават задоволна.
Во 2021 година како од птичја перспектива се гледав себе си како се менувам. Како почнувам да се навикнувам на четирите ѕида, како домот ми станува убаво утичиште, како станувам доволна самата на себе, како ме нервира секое преголемо приближување на непознати на улица, како ми се менува дефиницијата за слобода, како станувам најдобра другарка со самотијата. Едно време дури почна и да ми станува убаво да сум сама со себе и да не мора да сум им постојано достапна на сите, се разбира освен на најблиските. Имаше цели денови кои ги минував во пижами, работејќи од дома. И за разлика од порано не морав да одам на фризер, да се шминкам за на сцена и да бидам постојано во фокусот на вниманието. Со други зборови, ми требаше малку одмор од сите и од сè, сè додека не почнав да се чувствувам многу сама. Ова чувство беше отсутно во присуство на моето дете, но кога тоа беше на чување кај баба му, јас бев повторно сама.
Понекогаш се чувствував сама и во присуство на мојот партнер. Навечер, кога тој уморен ќе се вратеше од работа и од купот луѓе со кои професионално комуницирал, јас имав желба да зборувам (бидејќи цел ден сум била сама и единственото комуницирање ми било со компјутерот), а тој имаше потреба да молчи. Да се исклучи. После единаесет години заеднички живот веројатно е нормално некогаш и да се молчи, си велев. Заедничкиот кров ги впива сите нераскажани приказни. Сама, со моето дете, бев и во утрата кога станувавме во 5 часот, додека другите уште спијат. Кога сите околу тебе се потонати во сон и кога во ниеден стан од соседните згради нема акција, се учиш да ѝ се радуваш на тишината. Се учиш да бидеш трпелива за раздвижувањето на градот што почнува два-три часа по моето будење. Почнав да уживам во тишината на зората и во златниот прелив на изгрејсонцето. Небото има различна боја секој нов ден.
И кога од птичја перспектива ќе се видев себе си разбушавена и ненаспана, но насмеана со малото човече до мене, и енергична заради него, сфаќав дека апчето на среќата веќе не ми е надвор, во другите, туку внатре, во себе. Кога успеваш со надеж и оптимизам да им пркосиш на сите зла и катастрофи околу тебе и во светот, стануваш зрела и посилна. Растеш преку ноќ, иако минала цела година. Од неа, од таа луда година, излегуваш посилна. Посилна на начин којшто не ти го стврднал срцето, не ти ги пресушил солзите и не направил емотивен инвалид од тебе, туку те научил да живееш со својата ранливост, со меко и отворено срце за сите лоши работи. Да прифаќаш и да веруваш. Да се ослободуваш од секоја тежина со секоја следна насмевка. Да бидеш жена и мајка која цел свет може да го прегрне со своите две раце. Жена која цела болка може да ја исплаче низ две очи што секогаш гледаат напред...
Среќна Стара Нова година драги соборки!
За Женски Mагазин АНА ЈОВКОВСКА, новинаркa,писателка и менторка за личен развој
