МОЖЕМЕ ЛИ ДА СЕ НАДЕВАМЕ И КОГА СИЛНО БОЛИ
Никогаш не мислев дека еден ден ќе напишам ваква колумна... натопена во болка, неизвесна, без познат крај. За среќа, не пишувам на хартија, па не постои опасност солзите да го навлажнат текстот. Постои опасност само моите емоции да ескалираат. Сепак, ќе се обидам да ги држам на цврста узда и да ја раскажам мојата интимна приказна низ призма на колективно-несвесниот дискурс што го живееме во оваа пандемија. Неколку дена интензивно размислувам дали ако седнам да пишувам ќе можам да го извадам стравот од мене или бар да растопам некоја грутка во грлово? Ќе биде ли терапевтски за мене или ќе биде огледало во кое ќе се пронајдат многу луѓе кои се борат со судбината на своите најблиски предизвикана од денешната „чума“?
Минатата недела го хоспитализираа татко ми. Моите родители и мојата сестра се ковид-позитивни. Да... сите тројца. Никој од нив не знае од каде корона вирусот им пристигна на гости. Ако се земе предвид дека повеќе од една година се изолирани дома, евентуално по некоја прошетка низ маало или во парк, ултра претпразливи, и дека е исклучено некакво работно место како потенцијално жариште (бидејќи сестра ми работи од дома), тогаш навистина британскиот сој е непоканет гостин-мутант со тврдокорна цел. Но, воопшто не е ни важно како микро-чудовиштето се населило во нивните тела, важно е дека прави партал од нивното здравје. Оваа бoлест е како руски рулет. Секој ден си во неизвесност што ќе се случи... дотолку што се прашувам каква завршница ќе има целата здравствена ситуација додека да се објави оваа моја колумна. Меѓу нив се бројни проблематични симптоми – висока температура, ниска сатурација, високи д-димери, можна пневмонија, ниски тормбоцити, висок интерлеукин, кислородна поддршка... Неверојатно е како последнава година овие медицински термини ни се одомаќинија во речникот. За сметка на тоа сè помалку зборуваме за радост, слобода, забава, допири...
Болеста доби лице. Но, ова не е само мој страв. Со овој страв живеат илјадници луѓе секој ден. Некои од нив се збогуваат со своите најблиски засекогаш. Некои се прашуваат – зошто баш јас? Некои оздравуваат и стануваат физички послаби, а ментално посилни. Некои допрва ќе имаат непознати последици од вирусот. И сè додека сите црни сценарија ни се пред очи, забораваме колку е животот убав.
Ова не смее да се претвори во колумна за смртта. Сепак, ова е прв пат во мојот живот да ѝ погледнам на смртта толку одблизу. Хм... дали воопшто некогаш ќе бидеме подготвени да загубиме родител? За најголем дел од болестите имаме време да се подготвиме за нивните разврски. Со оваа болест, времето е луксуз. Во десет дена светот ти се превртува наопаку. За неколку дена треба да ја процесираш информацијата дека е можно да загубиш некој од своите најблиски. И секое утро се будиш со помислата дека не можеш ништо да сториш. Уште понемоќна те прави чувството дека не можеш ни со нега и помош да им се најдеш, поради високата трансмисија на вирусот. Неговата вирулентност те држи на безбедна дистанца од заразените, додека срцето ти крвари. Далеку од луѓето кои копнееме да ги видиме, да ги допреме, да ги прегрнеме... секојдневно голем број луѓе живеат со оваа немоќ пред разорната моќ на короната. Девастирачките последици на вирусот се на секој чекор од нас, а неговите мутации дрско се борат со напорите на човештвото да ја стави пандемијата под контрола.
Прв пат во животот чувствувам дека немам контрола над работите. Оние кои добро ме познаваат знаат дека вербата и самодовербата ми се силна страна. Всушност, мојот татко е најзаслужен за тоа. Тој е клучна фигура во мојот живот. Отсекогаш ми бил ветер во крилјата. Сигурноста што ми била потребна за да бидам храбра. Наследениот оптимизам кон животот. Нескршливот дух, силен ко карпа. Пред само три недели јас и тој го искачувавме Водно, а сега тој е сместен во Ковид-центар за лекување. Утрово му се јавив да го слушнам како се чувствува. Неговиот глас ја нема силата што цел живот ме зајакнува. Неговиот глас е изнемоштен и тивок. Го охабрив дека сè ќе биде во ред, дека неговото внуче со нетрпение го чека да излезе од болница за да си играат и да шетаат на нивните заеднички места. На крајот од разговорот му реков: „Смајл“! - Тоа е нашиот магичен збор...
Беше 1994 година кога татко ми прв пат ме однесе во телевизија. Имав дванаесет години и Македонската радио телевизија ми изгледаше како огромно чудовиште. Прв пат требаше да застанам пред камери. Емисијата беше во живо, а притисокот ми беше огромен. Излегов од колата и тргнав да го најдам телевизиското студио. Татко ми ме повлече за рака. Се свртив и тогаш прв пат ми рече: „Смајл“! Во тој еден збор беше вградена сета љубов на универзумот. Силата што ми беше потребна да верувам дека можам... Спокојството во неговите длабоки сини очи ја смири мојата растреперена детска душичка. Оттогаш, „смајл“ има посебно значење во мојот живот, нешто како „CarpeDiem“, можеби дури и посилно... Коинциденциите се неверојатни.... Последен пат татко ми ми рече „смајл“ пред одбраната на мојот магистерски труд, по некоја случајност на истото место како првиот пат пред дваесет и седум години. Токму на истиот паркинг пред МТВ и пред Институтот за македонска литература. Излегов од кола полна со енергија и верба дека ќе „растурам со знаење“. Во еден мал и навидум безначаен збор се собрани сите силни теории и филозофии. Во него се клетките на мојата сила. И еден ден, кога стравот ќе е поголем од моите можности, и кога ќе нема кој да ми го каже... ќе умеам ли повторно да најдам сила да верувам? Ќе умеам ли да се насмеам со очи кој кршат планини и решетки?
Деновиве рекоа дека можеби и мајка ми ќе треба да се хоспитализира. Тука веќе целосно се скршив. И додека ѝ го пренесувам ова на мојата сестра која се бори со 39 температура се обидувам да звучам оптимистично. Монтирам дури и глас кој не е меланхоличен. Ја охрабрувам дека сè ќе биде добро. Го затворам телефонот и солзите тргнуваат по својот пат кој бара излез. Како да сакаат да го измијат целиот отров од емоцијата што ја чувам во затвор. На ситни кристали, болката во мене се крши. Потоа, некоја чудна тивка празнина... Се чувствувам како животот да си го гледам на филм. Како да е нестварна оваа промена што ми се случува за само десеттина дена. Сепак, нешто длабоко во мене силно верува во добро сценарио...
И додека ја чекаме масовната имунизација и вакцинација во нашата држава, бавна како швалерскиот воз, оваа статија се обидува под еден чадор да ги собере надежите и болките на сите кои во моментов имаме некој близок кој се бори за живот... Надвор смртта врне. Никој од нас не е на безбедно. Сепак, оваа исповед се бори да не се претвори во патетично писмо, а во исто време под едно крило ги вгнездува револтот, љубовта и тагата.
Можеме ли да се надеваме и кога силно боли?
За Женски Mагазин АНА ЈОВКОВСКА, новинаркa,писателка и менторка за личен развој
П.С. Два дена откако ја пратив мојата колумна во редакција, татко ми го пуштија од болница на домашно лекување. Мајка ми со болеста се бори од дома. Сестра ми е малку подобра. Сакам да верувам дека најлошото е зад нас. Бројам критични денови и сочувствувам со нивната агонија. Само тоа можам... А оние кои можат повеќе, се надевам дека ќе го забрзаат процесот на вакцинација и имунизација на населението. Многу животи загубивме...
