Светите апостоли Вартоломеј и Варнава: На денешниот празник ништо не треба да се работи, а ова треба да им се забрани на децата

Вартоломеј и Натанаил се сметаат за една иста личност. Имено, Натанаил се споменува како едeн од дванаесетмината во Јовановото евангелие, додека Вартоломеј се споменува во другите евангелија. Заедно со апостол Филип и сестрата на Филип, Дева Марија - а едно време со Свети Јован Богослов, тој го проповедаше Евангелието прво во Азија, потоа во Индија и, на крај, во Ерменија.

Во нашиот народ, овој празник се нарекува и Вратолома (Вртолома), а денес целата работа на терен е запрена.

Луѓето велат дека децата не треба да се качуваат на дрвја, за да не си го скршат вратот, забрането е капење во реки, а на жените им е забрането да „матат“ млеко. Во некои места целата работа на полиња е запрена, додека во некои делови од земјата се верува дека ако работите на Вратолом, постои опасност од поплави, град и невреме.

Свети Вартоломеј е светец кој ги чува посевите и строго се грижи никој да не ора. Се верува дека Вартоломеј не им простува на неверниците кои работат денес, поради што ризикуваат сите нивни посеви да пропаднат.

„Ќе те скршат како толчник“ е реченица што се слуша денес во селата во соседството. Во селата во Шумадија, пак веруваат дека светителот лечи епилепсија, па болните одат во блискиот манастир да се помолат, додека во областа Топлица, веруваат дека Свети Вратолома и Свети Сава денес седат на планината и ги чуваат полињата за да нема штета. Само кога ќе легнат и дремат, можат да дојде до градо но тоа ретко се случува.