Празничната депресија не е мит: Научете како да си помогнете себеси, а како на другите
Лошо расположение, чувство на беспомошност, повлекување од општеството и тишина се само некои од знаците на кои треба да внимавате...
Новогодишните празници се време на собирање и дружење со членовите на семејството и пријателите. Многумина исто така направија мини одмор во ова време за да се опорават од напорните работни месеци.
Но, додека повеќето луѓе со нетрпение ги очекуваат празниците, има и такви кои се склони кон празнична депресија. Луѓето кои се осамени и имаат одредени психички нарушувања, празниците ги доживуваат на сосема поинаков начин – за нив ова време е всушност пречувствителност.
Симптоми
- Луѓето со психички проблеми доживуваат влошување на нивната состојба за време на големите празници - вели за еКлиник психологот Данило Дробњак.
- Тогаш луѓето со ментални нарушувања може да почувствуваат одредена неприлагоденост на духот на времето и атмосферата, бидејќи немаат ништо посебно да „пријават“. Ова може дополнително да ја зголеми веќе зголемената ранливост и раздразливост, предизвикувајќи различни форми на несоодветно однесување. Потоа имаме случаи од повлекување и молчење до хиперактивно и крајно агресивно однесување. Сето ова ги прави уште поизразени веќе постоечките симптоми на ментални нарушувања.
Личност за која може да се каже дека страда од празнична депресија покажува одредени симптоми.
- Ваквите личности ги карактеризира чувство на осаменост, беспомошност, повлекување од општеството, како и правење негативни биланси на годината што заврши. Недостига и позитивна перспектива за иднината. Тоа е реактивна состојба која е придружена со забавување на важните физиолошки процеси на физиолошко ниво. Поради се, човекот се чувствува поспано и безволно - вели психологот Дробњак.
Тој додава дека празничната депресија не е специфична за возраста и дека на неа се подложни и помладите и постарите луѓе.
- Она што повеќе одредува дали оваа реактивна состојба ќе се развие или не е личноста на индивидуата (неговата структура, начин на ментално функционирање), како и изложеноста на одредени влијанија од околината, односно одредено општествено искуство на одредена личност - истакнува Дробњак.
Кога е неопходно да се побара помош
Според Дробњак, кај тешките облици на празнична депресија можна е паника и егзистенцијални кризи. Доколку оваа состојба продолжи, неопходно е да се побара стручна помош од психолог или психијатар. Луѓето кои веќе имаат такви искуства, треба да бидат особено внимателни за време на празниците.
- Не смеат да си дозволат да бидат нерасположени, мора да ја држат својата вознемиреност под контрола. Тие не смеат да бидат надвор од животот и мора активно да бидат вклучени во секојдневните настани. Тие треба да учествуваат, колку што е можно, во настани и активности кои инаку им даваат задоволство. Да бидат опкружени со луѓе кои ги сакаат и им веруваат, дури и ако тоа го направиле со одредена доза на принуда, поради ситуацијата во која се наоѓаат во моментов - советува Данило Дробњак.
Соговорникот на еКлиниката наведува дека лицата со празнична депресија испраќаат сигнали до својата околина како еден вид апел за помош:
- Присуството на веќе споменатите симптоми на празнична депресија се всушност сигнали со кои човекот испраќа пораки до својата околина во која психо-афективна состојба моментално се наоѓа и има, меѓу другото, функцијата на апел - повик за помош, на што непосредната околина на таа личност треба да одговори во смисла на засилено разбирање и поддршка. Не треба да се занемари секоја промена во однесувањето и функционирањето на човекот во насока на депресивно-анксиозниот спектар, односно соодветно да биде придружена од други, а доколку е потребно и со соодветна стручна помош.
Пандемијата дополнително ја влоши ситуацијата
Пандемијата на Ковид 19 дополнително ја влоши состојбата на луѓето со депресија. Сегашната пандемија, со придружното зголемено отуѓување и несигурност на сите полиња, се дополнителни предиспонирачки фактори за појава на празнична депресија и сериозноста на нејзините симптоми, смета Дробњак. Повторно, најдобрата превенција е да се одржи присебноста и смиреноста на духот, и покрај негативните и несаканите движења, притоа јасно зачувувајќи ја надежта за подобро утре.
Кога станува збор за тоа дали мажите или жените се повеќе склони кон депресија, психологот објаснува дека полот не игра некоја значајна улога.
- Би рекол дека нема јасно дефинирани законитости кои би биле родово специфични. Може да има разлики во начините на маскирање на депресијата, што повторно е условено од психо-афективниот статус на одредена личност и социјалната средина во која таа личност се наоѓа. Празничната депресија, како реактивна состојба на избор, може да му се случи на секого. Затоа е потребно да се има увид во сопствената мисла и афективните процеси.
Исто така, посочува психологот Дробњак, пошироката општествена заедница треба да има зголемена чувствителност кон луѓето кои минуваат низ овие состојби, за да може на најдобар начин да послужи како извор на помош и поддршка.
Извор: Telegraf.rs-Foto: Freepik.com