Роден во богатство, изгради модна империја, умре од срцев удар за време на се*с: Ваков живот можел да води само тој
Кристијан Диор се прослави со својата прва колекција од 1947 година, која светот ја препознава под името „New Look“. Потоа го создаде „цветна жена“, кое и денес е мотото на модната империја што го носи неговото име. А облеката, чантите и козметиката под името Диор сè уште се она по што копнеат жените ширум светот, па не е ни чудо што Бен Афлек ја однесе својата Џенифер во Диор кога го прославија нејзиниот роденден во Париз.
Во април 2012 година, Белгиецот Раф Симонс стана шеф на познатата париска модна куќа Диор. Тоа беше спас во последен момент, откако куќата на Диор мораше да го отпушти лошото (и генијално) момче на светската мода, Џон Галијано, поради неговите пијани (веројатно и дрогирани) расистички и антисемитски испади во едно париско кафуле.
Препознавајќи ја одличната филмска стока, во тој момент сценаристот и режисер Фредферик Ченг започна со снимање на неговиот познат документарен филм „Диор и јас“, кој го следи создавањето на првата колекција создадена од Симонс за Диор и начинот на кој таа беше претставена на јавноста. Филмот, чија премиера беше прикажана во 2014 година, е исто така еден од најдобрите модни документарни филмови на сите времиња, харизматичен и пред се‘ многу интересен, но она што е впечатливо е начинот на кој ликот на Раф Симонс се совпаѓа со карактерните црти на самиот Диор, кој беше срамежлив, нежен и повлечен човек, креатор кој професионално правеше чуда, но „умираше“ одвнатре кога требаше да ѝ се поклони на публиката на крајот од шоуто.
Диор отсекогаш велеше дека неговата болка всушност расте со силата на овациите што ги добивал за прикажаната колекција, а судејќи по начинот на кој Раф Симонс не сака да излезе пред јавноста, се чини дека Диор, години по неговата смрт, го доби неговиот вистински наследник. Но, кој е човекот кој ја создаде „цветната жена“, креаторот за кој моден критичар во 1947 година напиша дека го спасил Париз и го претворил градот измачуван од нацистичката окупација и тешките услови за живот во центар на светската мода веднаш по крајот од Втората светска војна?
Кристијан Диор е роден на 21 јануари 1905 година во Гранвил, град на брегот на Франција, во Нормандија. Неговото семејство е богато, татко му е сопственик на фабрика за вештачко ѓубриво и има пет деца. Во сите текстови за Диор има и информација дека семејната куќа се наоѓа токму на морскиот брег, со прекрасна градина полна со цвеќиња, како и дека имала (и денес има) сиво-розова фасада. Ова не е тривијална информација од неговата биографија, бидејќи тие први слики од детството беа вечна инспирација за Диор и тој во текот на неговата кариера инсистираше на розово-сивата палета на бои во неговите колекции.
Тој беше и единственото дете кое успеа да го стопи студеното срце на својата мајка, која беше исклучително строга со децата, а како што Кристијан ја споделуваше со неа нејзината најголема љубов, онаа за цвеќето, во текот на долгите часови што ги поминаа заедно работејќи во градината, тој имаше посебна врска со неговата мајка и стана нејзин миленик. Во нејзина чест, во деновите на најголемата слава, тој никогаш не ја напуштил куќата без да стави цвет на крин, омилениот цвет и мирис на мајка му, во дупката на реверот од јакната или палтото.
А лилјаните на долината се самата суштина на неговиот прв парфем Диорисимо, кој го лансираше во 1956 година. Размислуваше и за цвеќињата кога работеше на својата прва (и најпозната) колекција, која беше шок за целиот свет во 1947 година.
Диор сакаше да создаде „цветна жена“, а тој рече: „Сите алишта што го носат мојот потпис мора да бидат уникатни, мора да имаат нежна, конвексна линија на рамениците, фино заоблена линија на градите, струк тенок и флексибилен како стебленце од цвет, широка линија на колкови, по што моделот се отвора надолу исто како чашката на цветот“. И успеа во тоа. Колекцијата, која ја нарече „Corolle“, денес целиот свет ја препознава и слави како „New look“, вака ја опишала Кармел Сноу во 1947 година, уредничката на магазинот „Харперс Базар“.
Тоа беше колекција која ја разби сиромаштијата во модата и изгледот кој доминираше во долгите и тешки воени години, кога не само што немаше доволно ткаенина за раскошно здолниште со целосен круг, туку таквото здолниште беше крајно незгодно за жените кои таа година тие ги презедоа работните места на мажите кои беа во војната. И жените тогаш самите се бореа во војната, беа членови на движењата на отпорот во окупираните делови на Европа или беа болничари на првите линии на бојното поле.
Кога го видоа „новиот изглед“ на Диор, жените повторно се сетија колку е прекрасно да се води живот во кој можат да бидат нежни, женствени, елегантни, луксузни... Или колку е убаво да сонуваат за таков живот, барем во својот плакар, имаа само едно луксузно широко здолниште и соодветната јакна неверојатно стисната на половината.
Диор го создаде својот New look со вешти кроеви, но и со уште повешта конструкција на облеката, бидејќи вметнуваше коски и жици во своите креации и користеше слоеви ткаенина за да ја постигне посакуваната цветна силуета. Најважен беше тесниот струк, а сите фустани (костими и капути исто така) беа многу тесни во горниот дел од женското тело и многу подалеку од телото во пределот на колковите, нагласениот раб на облеката дополнително придонесе за изгледот на цветот и кружниот впечаток на целиот модел.
Иако на почетокот протестираа за здолништата кои драстично им ги кријат нозете, жените ширум светот не одолеаа на таа модна магија на Диор, која беше толку силна што за само неколку години Кристијан Диор изгради модна империја во која работеа неколку илјади луѓе. Но, во младоста, иако секоја година шиеше карневалски костими за целото семејство, Диор никогаш не помислил да се посвети на модата. Сонувал за кариера како архитект, што, подоцна го реализирал бидејќи неговите колекции биле „изградени“ според некои архитектонски правила. Но, неговите родители сакале нешто по „цврсто“ за него, сонувале за син кој ќе заврши дипломатија, па се запишал на Факултетот за политички науки.
Но, тоа беа среќните дваесетти години во Париз, градот на уметниците, каде Диор и еден пријател отворија уметничка галерија каде ги изложуваа делата на Пикасо, Матис, Дали... Успехот беше голем, но набрзо исчезна како нацистичката закана се наѕираше низ целиот свет..
Семејството Диор го погодуваат цела низа несреќи: таткото банкротира по колапсот на фабриката, мајката умира од труење со крв, помалиот брат завршува во лудница...
На крајот, Кристијан се разболел од туберкулоза во 1934 година, но неговите пријатели дошле на помош и платиле за неговото лекување. Кога една година подоцна се враќа од Балеарските Острови како сосема здрав маж, започнува модниот дел од неговата (и светската) историја, а првите скици што ги прави се скици за шапки. Почнува да работи во модната индустрија и веднаш привлекува внимание, но потоа е повикан во војска. За среќа, не бил на фронтот бидејќи служел војска во градежниот баталјон, а по капитулацијата на Франција побегнал во Прованса, каде што неговата сестра учествувала во Движењето на отпорот, а извесен период живеал работејќи како земјоделец.
По војната, среќата конечно му се насмевна, неговите модни идеи ги препозна тогаш моќниот производител на памучни ткаенини, Мардел Бусак. Тој му помага да ја отвори модната куќа Кристијан Диор, отворена во 1946 година. Самиот Диор подоцна изјави: „Кога ги видов работниците како ставаат плоча со моето име на вилата во авенијата Монтењ, помислив: Да беше мајка ми жива, никогаш немаше да се осмелам да го сторам тоа“. За среќа, тој се одважи и една година подоцна беше на врвот на светот. Куќата стана синоним за француската мода, во 1955 година го ангажира младиот Ив Сен Лоран како асистент, помагајќи да се напише уште едно важно поглавје во модната историја.
Успехот на Диор е неверојатен и продолжува до ден-денес, иако куќата работи без нејзиниот основач од 1957 година. Во 1957 година, во потрага по нови инспирации, Диор отпатува во Италија. Таму, во градот Монтекатини, на 23 октомври доживеа тежок срцев удар, по што почина. Официјалната верзија е дека срцевиот удар е резултат на паника поради проголтана рибина коска, која му се заглавила во непцето, но некои од неговите пријатели години подоцна тврделе дека доживеал инфаркт за време на страстен секс. Неговата смрт, а тој имаше само 52 години, беше шок не само за Франција, туку и за целиот свет, бидејќи во тоа време се чинеше дека самата мода починала.
На неговиот погреб во Париз се простија две и пол илјади луѓе, меѓу кои и многу негови неутешни клиенти, но и сите работници на модната куќа Диор.
Магичниот кармин и најпосакуваните чанти
Додека многу други креатори во негово време можеби ги надополнуваа своите модни колекции со неколку парфеми, Диор изгледаше и размислуваше многу пошироко. Тој ја доживуваше жената како уникатно етерично суштество кое го живее својот единствен земен живот, за што и требаат многу луксузни „ситници“. Така, паралелно со парфемите, тој разви и моќна козметичка индустрија. Како и за време на неговиот живот, овој дел од индустријата на Диор е и денес, заедно со асортиманот на производи за нега на кожа и шминка. Би било тешко да се најде жена која нема барем еден производ на Диор во својата козметичка чанта, а сите жени кои сакаат и носат црвен кармин се колнат дека тој на Диор е најдобар.
Со тоа се согласува и славната Кејт Мос, фотографирана во автомобилот кој ја возел на ревијата на Диор. Но, посебно поглавје од модната историја напишаа чантите на Диор. Чантата Lady Dior одамна е класика која достигнува неверојатни цени за своите винтиџ изданија. Интересно е што оваа чанта немала посебно име, но потоа повторно се прославила од принцезата Дијана, по која чантата го добила името Лејди Диор. Имено, на Дијана во 1995 година, за нејзината официјална посета на Париз, ѝ ја подари тогашната прва дама на Франција, Бернадет Ширак, а воодушевената принцеза веднаш ги нарача сите постоечки верзии на таа елегантна чанта.
Во денешно време, најважниот дел од приказната за чантите на Диор, по кои воздивнуваат сите жени на светот, е чантата Saddle, чиј дизајн е заштитен во американската канцеларија за патенти, како и летниот хит - чантата Dior Book Tote.
