Незапаметена трагедија: Денес се навршува една година исполнета со тага, болка и плач, откако момче уби 10 души во основното училиште „Владислав Рибникар“
Среда, 3 мај 2023 година, првиот ден по празникот Велигден, родителите ги однесоа своите деца во престижното белградско основно училиште „Владислав Рибникар“. Момчињата дотерани и убаво облечени, девојчињата со најубави фризури и чевли дојдоа да се фотографираат со другарките од класот, две другарки едвај чекаа тој ден да дежураат заедно и да си кажат како ги поминале празниците, еден девојка дошла гордо да ја покаже нова фризура и прамен, а училишниот чувар Драган да ги поздрави и заштити сите.
Тој ден, кога часовникот отчука 8:40, едно момче им ги згасна животите на сите. Зошто?
Тој ден беа убиени девет невини деца, како и нивниот заштитник, училишниот чувар Драган Влаховиќ (53), кој трчаше наоколу обидувајќи се да го спречи тринаесетгодишниот убиец. Ана Божовиќ (11), Бојана Асовиќ (11), Софија Негиќ (13), Ема Кобиљски (13), Мара Анѓелковиќ (13), Ангелина Аќимовиќ (14), Адријана Дукиќ (14), Катарина Мартиновиќ (12) и Андрија Чикиќ (14) се убиени, а сè уште не е познат мотивот на нивниот школски другар, кој дошол на час по историја држејќи го пиштолот на татко му во раце.
Момчето убиец е кривично неодговорно и нема да одговара за своето дело, но во изминатата година против неговите родители се започнати вкупно шест судски постапки – една кривична и пет граѓански. Обвинети се родителите на момчето, таткото затоа што му дозволил на малолетното дете пристап до оружјето и го научил да го користи, а мајката за неовластено поседување муниција.
Во текот на оваа судска постапка сведочеа родителите на убиените деца, како и родителите на момчето убиец, но според таткото на обвинетиот „не знае кој е виновен за масакрот во училиштето“.
Не се гледа себеси и сопругата како виновници, а во преден план нагласува „дека се угледни граѓани“. Единствената трага за можниот мотив за масовното убиство ја дал наставник по српски јазик, кој бил класен наставник на момчето убиец една година пред масакрот. Меѓутоа, кој може да има мотив за злосторството што ја згрози и расплака Србија?
-Беше одличен ученик, ги доби сите А, одеше на натпревари, културен и немаше проблеми со другите деца. Сепак, она што го забележав е дека тој е доминантен, кога разговарал со наставничката, на пример, се позиционирал како да е над сите, а ние сме средината – изјавила наставничката Нада Радоњиќ Булатовиќ пред судот.
-Не знам дали некој претходно можел да помисли дека едно дете може да направи такво нешто. Мое лично мислење е дека причината поради која сакал да се префрли во втора смена е тоа што бил најдобар ученик во оваа, а сакал да се натпреварува со децата во втора смена – ги искажала своите набљудувања поранешната соученичка и заклучила.
Црно утро
Момчето убиец од кобниот ден се наоѓа во психијатриска установа и неговото сведочење во кривичната постапка против неговите родители, додека го испрашуваа родителите на убиените деца и нивните заменици, не даде одговор на најважните прашања. Зошто пукаше во децата на 3 мај?
Не само семејствата на децата кои беа на настава во „Рибникар“, сите граѓани на Србија тоа утро чекаа да слушнат како им е на децата, без никаква претпоставка дека вакво нешто може да ни се случи. А потоа настана тишина, шок, тага …
-Ме внесоа во училница полна со мртви деца. Одев од дете на дете да кажам кој е кој, да ги идентификувам. Тоа беше мојот клас, на час по историја – изјави пред судот, Драгана Томиќ. Соученичката низ солзи рече дека од тој ден повеќе не може да се врати на училиште, дека е на боледување една година и дека ништо не е исто од тој ден.
По повод годишнината од масовното убиство беше организирана програмата „Будење“ која треба да означи почеток на повеќеслоен процес на меморирање, велат од Мултидисциплинарниот тим за формирање на Меморијалниот центар во спомен на жртвите.
Програмата БУДЕЊЕ започнува во 08:40 часот на улица „Краља Милутина“ бр. 10, каде што се случи масовното убиство.
Ќе се соберат семејствата на убиените, роднини, пријатели и граѓани кои сакаат да изразат солидарност и сочувство.
Граѓаните во текот на целиот ден ќе можат да оставаат цвеќе, да запалат свеќи и да пишуваат во мемориската книга на местата наменети за тоа.
Во областа на Форумот ќе биде достапна кутија за пораки, како и QR кодови кои ќе им овозможат на граѓаните да ги споделат своите размислувања и предлози, што ќе биде важен материјал што ќе се користи во процесот на развивање идеи за идниот Меморијален центар.
Од 9 до 19 часот на специјално поставен екран во Ташмајдан во близина на споменикот на Десанка Максимовиќ ќе се емитува видео колаж во спомен на жртвите.
Во 20 часот на специјално инсталиран екран на Ташмајдан ќе се емитува директен телевизиски пренос од финалната музичко-сценска програма во продукција на Радио и телевизија на Србија. Граѓаните ќе имаат можност да се соберат на јавен простор, да учествуваат во заедничко сеќавање и оплакување и да испратат пораки за емпатија и солидарност.
Фото:screenshot
