Ведрана Рудан на неколку часови до смртта
Ја гледав пред некој ден Ведрана Рудан.
Беше гостинка во емисија која веројатно ќе биде еден од последните нејзини живи настапи.
Беше гостинка на ХРТ во “Недељом у два“ кај извонредниот Александар Станковиќ.
Триста работи имам да напшам по повод целата таа приказна. И за неа и за него и за нивото на свест и за отвореноста, директноста, искреноста, бруталноста, дури и бизарноста, која неминовно се провлекуваше во ова интервју.
Зошто!?
Бидејки на Ведрана ѝ се одбројани деновите. Таа е на речиси неколку часа до смртта. Болна е од рак, кој е безмилосно прогресивен и од кој речиси веќе целата е метастазирана.
Го прифаќа интервјуто, бидејки во поканата покрај останатото, Александар напишал,
“Сите ќе умреме, но вие нешто побрзо“.
Човекот ја поканил во својата емисја, за да зборуваат за смртта.
Во моментов по соодветен соговорник на оваа тема, нема.
На затоа што е тоа Ведрана-Ведрана Рудан, ниту пак поради тоа што е човек од јавноста. Или поради тоа што е ултра популарна на овие простори. Не најмалку поради тоа.
Конечно смртта е смрт и за просјаците и за кралевите и за белите и црните, во секоја смисла на зборот.
Смртта е нешто, од што сите на ваков или онаков начин се плашиме. Некој помалку, некој повеќе. Некој признава, некој не.
Некој успеал колку-толку да го совлада стравот, односно, да го рационализира…, а, некои се понашаат како да се бесмртни. Нашите политичари на пример.
Но, не би ја валкала овој пат темата со нив.
Впрочем, валкана е секоја тема, кога се тие во прашање. Нејсе…
Ведрана Рудан, зборуваше брутално искрено, како што впрочем тоа-таа секогаш го правела.
Но, овој пат за себе. Без новинарска имагинација и право на авторот на апстрактно перо.
Немаше ништо од тоа. Директно, во центар. Таму каде што најмногу боли. Во тие 40-тина минути, таа ја дофати нитката каде што се допираат животот и смртта.
Таа точка ја имаме сите ние. Но, ретко кој стигнува до неа, на лесен начин.
Не знам дали е тоа возможно, или невозможно.
Не знам дали оваа нитка “се активира“ исклучиво и само тогаш, кога човек доаѓа до тоа свое сопствео дно.
Се препозна тука и нејзината “новинарска дрчност“, нешто без што ниту еден новинар не може да биде мајстор на својот занает.
Се препозна, бидејки на врвните новинари, на кои егото, суетата и самобендисаноста им се дел од мастилото, кое не би било така остро и прецизно, доколку ги немаат овие активни новинарски “атрибути“, на само “неколку часа“ пред смртта, нејзе се' уште и беше важно, новата книга добро да ѝ се продава.
Една од радостите, во кој што природно се поткрена нејзиниот глас, кој е веќе сосем истоштен и изнемоштен, беше токму моментот, кога таа зборуваше дека цената на авторот расте, во моментот кога тој ќе умре.
Колку и човек да е вешт со зборот и со манипулацијата која од Бога му е дадено да ја користи, во моментите кога “слабоста на емоцијата“, ќе затропа на врата, виделината на искреноста е сепак најблескавиот сончев зрак.
Тоа овој пат го проби цеокупното мрачно, сиво и натежнато небо на Ведрана Рудан. Таа со тоа небо цел живот живеела. Го призна тоа.
Она што беше “пик“ или таа точка каде што се допираат животот и смртта, беше моментот кога Ведрана призна дека за прв пат, ама буквално за прв пат и тоа на свои 76 години, колку што таа во мометов има и пак ќе речам, на само неколку часа пред смртта, таа открива, дека на светов има добри луѓе.
Не знам дали неа ја болеше, ова откритие повеќе, или мене, која како гледач плачев (а таа сепак успеа да не пушти капка солза, иако цела емисија се бореше со тоа), плачев за човек, кој сиот свој живот го поминал, мислејки дека, злото и омразата се душата и срцето на светот. Дека се тоа бајрактарите, зад кои оди целата човечка раса.
Целиот свој новинарски потпис му го “должи“ на ова нејзин сознание со кое таа цел живот живее.
Во моментот кога се одлучува за сопствена еутаназија и кога целото нејзино семејство, токму поради нејзиниот моќен “бајрак“, со кој таа цел живот мавта, се согласува и ја “потпишува“, оваа нејзина одлука, се случува еден чудесен “животен тонч“.
Само да додадам, оваа одлука ја прифаќа првенствено нејзиниот сопруг, кој во овие последни денови од нејзиниот живот, ги поправа нејзините текстови, кои таа во овој момент има сила само да ги “шкраба“, а сепак мора да ги пишува, бидејки само тие ја чинат жива, и ја прифаќа и нејзиниот син, кој таа исто така цел живот, преку своето перо го става на опасен тапет, за кој дури сега признава дека е измислен лик во нејзините текстови.
Сите нејзини најблиски, водени токму од нејзиниот бајрак, се согласуваат со се' што таа живее и мисли цел живот.
“Ја потпишуваат“ и прифаќаат дури и нејзината еутаназија.
Но…се случува пресврт.
Еден доктор, чудесно успева да ја убеди, дека треба да си даде шанса, пред да го стисне копчето на смртта.
Од нејасни причини, дури и за самата неа, таа се согласува со ова и отстапува од својата “конечна желба“.
Токму во тој момент, во болницата во која таа оди секој четврток на хемотерапја, открива дека постојат добри луѓе.
Кои се тие!?
Персоналот. Сите тие млади момци и девојки, кои таму работат и кои немаат повеќе од 30 години.
Целата таа екипа таму, успева да го сруши целокупниот емотивно-ментален животен склоп на Ведрана.
На само неколку часа пред смртта, таа ја открива добрината на светот.
Го пишувам ова, затоа што знам, дека секој од нас има своја лекција, која мора да ја научи за време на животот. Го пишувам, поради тажното сознание дека цел живот го посветуваме на нешто, што ни се чини важно, а вистината ја откриваме токму тогаш, кога “отчукува полноќ“. Кога отчукува смртниот час.
Би сакала ова на Ведрана да ѝ го продложи животот. Навистина би сакала. Не затоа што е Ведрана-Ведрана Рудан. Не!
Туку поради тоа што секој од нас заслужува да живее барем уште некое време откако ќе сфати дека “Животот е убав“.
За Женски Магазин, Тања Трајковска
*Ставовите изразени во колумната се исклучиво лични ставови на авторот и тие не мора нужно да ја одразуваат уредувачката политика на Женски магазин
Колумната можете да ја слушнете во аудио верзијата подолу: