Како правилно да казниш дете - по препорака на најпознатиот руски психолог
Што вели на оваа тема познатиот руски психолог Михаил Лабковски?
Михаил Лабковски е најпознатиот руски психолог чии совети, меѓу другото, за воспитувањето на децата го привлекуваат вниманието на луѓето ширум светот. Неодамна објави нова книга наречена „Сакам и разбирам: Како да одгледуваш среќни деца (и да не полудиш од анксиозност)“. Таму зборува за тоа како да се воспита детето да биде психички здрава личност, самостојна и среќна.
Лабковски во својата книга се занимава со конкретни прашања поврзани со воспитувањето на децата: што треба да се прави во првата година од животот на детето; што е точно за раниот детски развој; како да му помогнете на вашето дете да сака градинка; како да се подготви дете за училиште... Неговото мислење за казнувањето на децата е особено интересно.
Ќотекот не излегол од рајот
Лабковски во својата книга пишува дека денешните возрасни се скршена генерација затоа што многу од нив имаат позитивен став кон физичкото казнување, бидејќи и самите биле тепани во детството, а не разбираат докрај зошто е тоа лошо.
„Тоа, се разбира, не значи дека треба да се угледаш на твоите родители и да им даваш пример - и мене ме тепаа мал и што ми е, станав маж“, пишува Лабковски.
Тој објаснува дека родителот кој крева рака на дете е психички неурамнотежен човек, има проблеми со агресија и гнев. Лабковски вели дека овие проблеми мора да се решат и да не се префрлаат на детето.
Михаил Лабковски зборува и што се случува во главата на детето ако родителите го претепаат.
„Тогаш сфаќа дека светот функционира вака: силниот може да ги повреди слабите“. Мисли дека родителите не го сакаат, дека тоа е лошо. И тогаш во што ќе порасне детето? Како ќе комуницира со другите луѓе, со животните? Како ќе ги научи децата да живеат...“
Психологот затоа ве советува да разговарате со децата, да им објасните кога грешат во нешто. Во исто време, не треба да ги критикувате карактеристиките на детето, туку конкретен чин, постапка.
„Би било идеално да зборувате од ваша гледна точка. Значи, да не речате - направи нешто лошо, туку - не ми се допаѓа ова твое однесување, многу ме вознемирува што вака се однесуваш“, пишува Лабковски.
Не викајте
Михаил Лабковски објаснува дека кога разговарате со дете, не мора да го повишувате гласот, дури и ако детето е виновно за нешто.
„Во Русија ова е доста вообичаено. Многу возрасни, кога ги казнуваат децата, сметаат дека е нивна должност да викаат и караат. Очигледно е мислењето дека во спротивно децата нема да разберат што се случува, нема да ја ценат сериозноста на ситуацијата“, вели Лабковски.
Психологот советува да разговарате со детето нежно, но цврсто, т.е. одлучно. Тој пишува дека со ваквата комуникација јасно ја одвојувате добрата акција од лошата и додава дека казната не мора да биде проследена со викање и дерење.
Кои се прифатливите казни
И какви казни конкретно доаѓаат предвид, според овој психолог?
„Мислам дека е сосема прифатливо да се лиши дете од играчка или да оди на забавен настан. Но, би било сосема погрешно да се лиши од прошетка на свеж воздух, да се стави во таканаречен домашен притвор, да се бојкотира“.
Истовремено, Михаил Лабковски вели дека мама и тато подеднакво треба да го казнат детето. Потребна е солидарност во семејството и таткото и мајката треба да заземат ист став, да не имаат несогласувања. Во спротивно, детето ќе мисли дека со едниот родител се е можно, а со другиот ништо и дека може да манипулира со другите.
Рускиот психолог зборува и за тоа дека многу родители често патат од егоцентризам и мислат дека детето прави многу работи намерно, за да инает, но тоа не е така.
„Во 99 проценти од случаите, тоа што го прави детето не е намерно и во него нема никаква зла намера. Детето не се обидува да им наштети на родителите или да скрши нешто намерно, туку да види како нешто функционира, како функционира животот, па дури и кога ќе помисли да запали нешто. Можеби мисли дека ќе биде интересно како огномет, не сфаќајќи дека е многу опасно, колкава штета ќе предизвика и какви ќе бидат последиците“, пишува Михаил Лабковски.
Лабковски посочува и дека ако едноставно казниш дете без објаснување, во 90 проценти од случаите нема да извлече никакви заклучоци.
„На пример, ако детето направи некоја штета, треба да му се каже дека, на пример, тато ќе мора да ја продаде колата за да ја надомести штетата и поради тоа нема да може да одиме на семеен одмор оваа година“.
На тој начин детето ќе разбере дека неговиот потег е лош – и тоа за целото семејство. А тоа нема да се случи ако само викате, тепате и казнувате“, заклучува психологот.
ФОТО: unsplash
