Како се пренесува Ковид-19: Облека, храна и работи за кои не треба толку да се грижиме
Сведоци сме дека коронавирусот се шири многу брзо, но на кој начин? Сè е дезинфицирано, со голема внимателност ја допираме дури и храната во продавница. И еве што вели истражувањето - дали има потреба од тоа?
Скоро 5.000 години луѓето прават производи за чистење. Но, едноставната комбинација на сапун и вода е едно од најмоќните оружја против заразни болести, вклучувајќи го и новиот коронавирус. И покрај фактот дека моќта на сапунот и водата е позната на сите, кога се појавуваат епидемии како што е оваа и кога се појавува паника, луѓето брзаат да купуваат секакви хемикалии, од кои повеќето се непотребни и (или) неефикасни во борбата против вирусот, јавува National Geographic.
За целосно да разбереме зошто здравствените работници се враќаат на сапун, прво објаснуваме како вирусот „живее“ и што велат истражувања за тоа колку долго вирусот може да остане на површините.
Како се пренесува вирусот?
Примарниот начин на пренесување на вирусот е од личност до личност. Блиски контакти како што се гушкање и ракување или останување во просторија со многу луѓе, од кои некои се заразени без тоа дури и да го знаат, и шират респираторни капки со кивање или кашлање.
Бидејќи респираторните капки се тешки, тие паѓаат на површината и остануваат таму некое време, за кое време некој може да ги допре со рака, а потоа да се допре на носот или устата.
Вирусите содржат генетски код кој, заедно со протеините, е содржан во липидите кои го формираат вирусниот плик. Уништување на вирус кој има плик бара помалку напор отколку уништување на вирус без плик. Вирусите со плик надвор од телото опстојуваат само неколку дена и се сметаат за најлесни за уништување, затоа што кога пликот „се распаѓа“, тие почнуваат да не успеваат.
Прекумерна дезинфекција
Средствара за чистење од полиците во продавниците за минута ги снемува, иако на многумина им недостасува оптимална количина алкохол за да убијат вируси во нивниот дом. Сепак, експертите се сомневаат дека ова е потребно за да се спротивстави на ширењето на коронавирусот.
Користењето хемикалии „е како да користите теплка за муви“, вели Џејн Греторек, виролог од универзитетот Кембриџ. Вие би можеле да ги "чистите" вирусите со какви било средства во текот на целиот ден, и да ги промашите. Редовната хигиена на домот е задолжителна, а за борба против вирусот е поефикасно да ги миете рацете по секоја работа.
Исто така, прекумерната дезинфекција со хемикалии може да доведе до други респираторни проблеми, ако пареата од нив се вдишуваат премногу долго.
Различни материјали и колку долго вирусот опстојува на нив
Сепак, секој вирус на пликови е различен, а научниците ширум светот работат брзо за да дознаат за овој нов коронавирус, за да разберат како влегува во телото. Студијата, објавена во New England Journal of Medicine, разгледала колку долго трае Ковид-19 на разни материјали. Дилан Морис, биолог од универзитетот Принстон и коавтор на студијата, објасни дека нивната цел е да откријат какви површини можат да бидат потенцијално легло.
Откриле дека САРС-КоВ-2 (официјалното име на новиот коронавирус) останува на картон 24 часа, два дена на не'рѓосувачки челик и три дена на полипропилен (пластика). Вирусот стоел на бакар, материјал кој природно ги распаѓа бактериите и вирусите, 4 часа.
Значи, во теорија, луѓето што порачуваат стоки преку Интернет, би можеле да дојдат во контакт со загаден картон, но Американскиот центар за контрола и спречување на болести потенцира дека тоа сигурно не е примарниот начин на кој се пренесува вирусот. И не само од картон, туку и од површини воопшто.
Студијата на Морис не се осврна на веројатноста за добивање на вирусот со допирање на површината, па тој не можеше да коментира, но тој даде еден генерален, важен совет - мијте ги рацете често и детално! И редовно чистете ги предметите што ги користите секојдневно.
Да се вратиме на површините. Поточно, студијата во која учествуваше Морис имаше ограничувања.
Тимот го забележал вирусот во контролирани лабораториски услови. Областите кои обично се допираат, како што се шипките во автобус, тие носат многу поголема количина на вирус и се со поголем ризик од инфекција. Временските услови можат да влијаат и на тоа колку долго трае вирусот. Влажноста на пример се смета дека го отежнува патувањето на респираторните капки низ воздухот.
Храна и облека
Според американската администрација за храна и лекови, нема докази дека коронавирусот може да се пренесе преку храна.
Во студиите кои студирале вируси на грип, порозните предмети како облека и дрво не содржат вирус повеќе од четири часа. Ова е затоа што овие предмети ја црпат влагата од вирусот и со тоа предизвикуваат да се распаѓа вирусот. Ако облеката сè уште ве загрижува, доволно е да ги истресете на прозорецот или терасата откако ќе влезете во куќата и оставете ја некое време на сонце за остатокот; или препеглајте ја облеката.
Без оглед на тоа што допирате, сапун и вода се најдобриот начин да ги отстраните сите потенцијални честички на коронавируот од вашите раце пред да стигнат до устата или носот. Ковид-19 не продира во кожата затоа што надворешниот слој на кожата е малку кисел, што спречува да влезат повеќето патогени во телото, објаснува Греторек.
Зошто сапун?
Сапунот работи ефикасно затоа што неговите хемиски вредности ја отвораат надворешната обвивка на коронавирусот и предизвикуваат нејзино уништување. Молекулите на сапун потоа фаќаат мали фрагменти од вирусот, кои се мијат со вода. Средствата за дезинфекција на рацете делуваат слично со тоа што се рушат протеините кои се содржани во вирусот.
Вода
Водата од чешма исто така не е причина за загриженост, велат експертите, затоа што какво било загадување генерално доаѓа преку отпадни води. Иако коронавирусот е пронајден во измет, вирусот сè уште не е откриен во отпадните води, според CDC. Дури и ако тоа е случај, филтрацијата на вода е доволно моќна за да го убие Ковид-19, вели Кајл Биби, инженер за животна средина на Универзитетот во Нотр Дам.
„Дали е технички можно да се биде изложен на вирусот преку вода? Да. Дали јавноста да е загрижена за тоа? Не “, вели Биби, додавајќи„ најважно е да ги миете рацете редовно со вода и сапун “.
