Третман на бактериски циститис – антибиотска терапија и превентива
Втора најчеста причина за посета на лекар кај женската популација се уринарните инфекции. Притоа најзастапен е т.н. цистит, при што речиси две третини од жените имаат цистит барем еднаш во животот. Циститот е најчест кај сексуално активните жени на возраст од 20 до 50 години, а дури во 1/3 од случаите инфекцијата се повторува. Најчест предизвикувач на оваа инфекција е бактеријата Escherichia coli која живее во гастроинтестиналниот тракт. Други причинители се стафилококи, протеус, клебсиела, енетерокок и псеудомонас. Циститот најчесто настанува поради самоинфекција - главната причина за тоа е женската анатомија, односно малото растојание помеѓу аналниот отвор и уретрата, коешто го олеснува преминувањето на бактерии (најчесто Escherichia coli) кон уринарниот тракт. Кога еднаш Escherichia coli е присутна во уринарниот тракт може да се активира ако достигне повисоки концентрации во урината. Ризик фактори за појава на цистит се пред се падот на имунитет, предизвикан од: преладување , стрес, дијабет, бременост итн. Истотака чест тригер е незаштитен полов однос или вметнување на инструменти во уринарниот тракт (катетеризација, цистоскопија).
Најчести симптоми на инфекција на мочните канали се:
- болка при мокрење кое оди доста тешко (честопати пациентите велат „само неколку капки“),
- Печење при мокрење и појава на неколку капки крв на крајот на мокрењето,
- Болка или грчеви во долниот дел на стомакот веднаш над срамната коска,
- Болка за време на сексуален однос,
- Итност при мокрење и зачестено мокрење,
- Матна, темна моч, со јак или непријатен мирис.
Ако циститисот не се лечи соодветно Е.coli преку мочоводот може стигне до бубрезите и да предизвика воспаление сериозно воспаление (пиелонефритис). Токму затоа лекувањето е комбинација од антибиотска терапија и соодветен хигиенодиететски режим кој подразбира :
• Одмор,
• Внесување на најмалку 2 литра вода дневно,
• Почесто празнење на мочниот меур со целосна мускулна масажа,
• Мокрење по секој полов однос,
• Хигиенско бришење (од напред према назад),
Во однос на изборот на антибиотици често се користат стандардни антибиотици со широк спектар (пр.амоксицилин+клавулонска киселина) и уроантисептици (пр.нитрофурантоин), но во поново време се повеќе специфични антибиотици за уринарни инфекции, а пред се фосфомицин поради ефикасното и прецизно делување на причинителите во уринарниот тракт, ниската појава на резистенција и можноста за еднократна примена што значајно ја подобрува соработката на пациентите. При антибиотската терапија задолжително е употреба на соодветен пробиотик со цел да се намалат несаканите ефекти (дијареа), но и да се унапреди ефикасноста.
Корисни може да бидат и
додатоци во исхрана на база на Д-Маноза во доза од 2г (најдобро во комбинација
со пробиотици) бидејќи ја намалуваат концентрацијата на E. coli кој е најчест
причинител на цистит (90%). Д-маноза е едноставна молекула на шеќер што се
среќава во растенија како што се боровинки, брусници, праски, портокали и
јаболка, и кој 30 години се користи за природен препарат за отстранување
на E.Coli од уринарниот тракт. Со оглед на тоа дека рецидивите на уринарните инфекции се честа
појава, а Д-манозата е апсолутно безопасна
и може да ја користат бремените жени, децата и дијабетичарите, се
препорачува подолгорочна примена на комбинации на Д-маноза и специфични
пробиотици (S.Boulardi) во превентивни цели.
Др.Илија Келепуровски, специјалист по урологија