Во пресрет на топлотен удар: Нутриционист советува што да јадете и пиете кога температурите се високи
Во регионот поради високите температури е објавена метеоролошка тревога која ќе трае до крајот на неделата и во наредната недела.
Внимавајте на топлината што се очекува. Можни се здравствени ризици кај сензитивното население, особено кај постарите и малите деца.
За таква топлина, чувствителните групи се препорачуваат да останат во разладени области. Но, исто така е важно да внимаваме што да пиеме и јадеме, особено ако не можеме да избегнеме изложување на високи температури.
Што да се пие?
Бидејќи телото се лади со потење, особено е важно да се замени водата што се губи на овој начин. Освен вода, телото губи и разни соли и електролити преку потење. Експертите препорачуваат често да пиете вода, дури и ако не чувствувате жед.
Кокосовата вода или спортските пијалоци можат да помогнат да се заменат изгубените електролити, но внимавајте на содржината на шеќер во спортските пијалоци. Ладните билни чаеви без кофеин, како што е чајот од камилица или мента, можат да бидат освежувачки и да помогнат во хидратацијата. Природните сокови без додаден шеќер, особено оние направени од овошје или зеленчук богато со вода, како лубеница, краставица или портокал, се исто така одлични за хидратација.
Изотоничните пијалоци со електролити можат да бидат подобри од водата во топло време бидејќи тие ефикасно ги заменуваат изгубените електролити како натриум, калиум и магнезиум, кои се клучни за одржување на рамнотежата на течностите и правилната мускулна функција. Исто така, изотоничните пијалоци често содржат мали количини шеќер, што може да му помогне на телото побрзо да ги апсорбира течностите.
Дарија Вранешиќ Бендер, нутриционист во Одделот за клиничка исхрана на КБЦ Загреб и директор на компанијата Витаминотка, вели дека разладената вода, 1-2 литри дневно, е најдобриот начин да се освежите.
- Најдобар избор за летна замена на течноста е пролетната и минералната вода, незасладените чаеви и изотонични пијалоци. Во лето обично посегнуваме по ладни пијалоци, но уште подобро ќе се разладиме ако пиеме течности на собна температура или консумираме топли чаеви и пијалоци. Во земјите каде жештините не престануваат во текот на годината, традиционално се пие топол чај - изјави Вранешиќ Бендер.
Консумација на алкохол во топло време
Консумацијата на алкохол во топло време не се препорачува од неколку причини.
Пред сè, алкохолот делува како диуретик, што значи дека го зголемува излачувањето на течноста од телото преку урината. Ова може да доведе до дехидрација, што е веќе проблематично при високи температури. Покрај тоа, алкохолот може да влијае на способноста на телото да ја регулира температурата, зголемувајќи го ризикот од топлотен удар или исцрпеност. Конечно, консумирањето алкохол може да го намали чувството на жед, што може да доведе до дехидрација.
Вранешиќ Бендер вели дека алкохолните, газираните и засладените пијалоци, како и пијалоците богати со кофеин, освен дехидрација предизвикуваат и проблеми со несоница. - Многу од овие пијалоци делуваат како стимуланси, па го нарушуваат здравиот ритам на сонот. Затоа, ваквите пијалоци треба да се избегнуваат во текот на летото - вели нутриционистот.
Освежителна храна како сладолед или ладно кафе
Во лето, популарно е да се јадат освежителни, ладни десерти како сладолед и ладно кафе.
Сладоледот може да обезбеди моментално ослободување од топлината, но треба да се консумира умерено. Имено, повеќето сладоледи содржат висок процент на шеќер, што може да придонесе за нагли промени на нивото на шеќер во крвта.
Шеќерот исто така може да го зголеми излачувањето на течности од телото преку урината. Понатаму, може да предизвика зголемена жед бидејќи на телото му треба повеќе вода за да го метаболизира шеќерот. Конечно, храната богата со шеќер може да го оптоварува дигестивниот тракт, што може да биде особено неповолно за телото кое веќе се бори со високите температури.
Ова важи и за леденото кафе. Но, покрај шеќер содржи и кофеин, кој може да делува како диуретик, иако во помала мера од алкохолот. Затоа, експертите препорачуваат поздрави алтернативи, како што е замрзнатото овошје.
Што да јадете за време на топло време?
Вранешиќ Бендер истакнува дека се повеќе научни истражувања ги потврдуваат придобивките од медитеранската исхрана и дека овој тип на исхрана се смета идеален за лето.
- Покрај рибата, маслиновото масло и свежото овошје и зеленчук, медитеранската исхрана вклучува и многу житарки, особено цели зрна и млечни производи со малку маснотии. Медитеранците ги збогатуваат своите јадења и со свежи зачини кои придонесуваат за превенција од болести - објаснува нутриционистот.
- Во лето, за време на топлите денови, телото природно бара храна која е лесно сварлива, богата со содржина на вода и минерали кои се губат со потење, со повеќе влакна и помалку масти и протеини. Солта, сувомесната и пржената, мрсна храна се намирници кои предизвикуваат жед и треба да се избегнуваат. Млечните производи со мала содржина на маснотии ќе го обезбедат потребниот внес на калциум и вредни протеини, а при изборот на сирење, подобро е да изберете свежо кравјо сирење отколку зрели сирења со висока содржина на маснотии. Свежите овошни сокови и ферментираните млечни производи со мала содржина на масти се корисни извори на ензими, пријателски бактерии, влакна и витамини и минерали, истакнува Вранешиќ Бендер.
Која храна ја надополнува водата?
Можеме да се хидрираме и со храна - со избирање на храна богата со вода.
Примери на овошје богато со вода се, меѓу другото, лубениците, дињите, портокалите, јагодите, грозјето итн. Зеленчукот богат со вода вклучува, меѓу другото, краставици, домати, тиквички, целер и пиперки. Поради сето горенаведено, за време на летните горештини се препорачуваат свежи салати со различен зеленчук и овошје.
Што е со млечните производи?
Вранешиќ Бендер вели дека млечните производи со ниска содржина на маснотии за топлина ќе го обезбедат потребниот внес на вода, минерали и вредни протеини.
- Ферментираните млечни производи со мала содржина на масти се корисни извори на ензими, пријателски бактерии, влакна и витамини и минерали. Гаспачо и ладните супи можат да бидат и освежителни и хранливи во исто време - објаснува Вранешиќ Бендер.
Оброците треба да бидат лесни
Тешките и масни оброци во лето може да ја зголемат телесната температура и да го отежнат варењето, па експертите препорачуваат лесни оброци. Рибата, пилешкото или тофуто можат да бидат добри извори на протеини без преоптоварување на телото. Се препорачува да се јадат помали, почести оброци за да се избегне преоптоварување на дигестивниот систем.
Некои намирници штитат од УВ зрачење
Вранешиќ Бендер истакнува дека исхраната богата со овошје и зеленчук во лето може да помогне да се заштити кожата од сонцето.
- Британските научници во своето истражување докажаа дека луѓето чија исхрана се базира на овошје и зеленчук имаат поздрава и посветла кожа и поубав тен. Овој ефект се припишува првенствено на каротеноидите, црвено-портокаловите пигменти чиј најпознат извор се морковите, но и кајсиите, дињите, зелениот лиснат зеленчук, тиквите и праските. Каротеноидите исто така играат важна улога во заштитата на ткивата од фотооксидација предизвикана од УВ зрачењето. Иако е добро да се јадат моркови сирови, нивното готвење ја зголемува апсорпцијата на каротеноидите во телото, како и додавањето масло бидејќи каротеноидите се растворливи во масти. Каротеноидите лутеин и зеаксантин од зелениот лиснат зеленчук како спанаќот и блитвата и од пченката се издвојуваат како заштитници на очите од сонцето - вели Вранешиќ Бендер.
Нутриционистот препорачува и „брокула, бриселско зелје, карфиол и зелка, кои содржат високи концентрации на активните фитохемиски глукозинолати, кои се метаболизираат во телото во моќни антиканцерогени соединенија“.
– Овие соединенија се ефикасни и кога станува збор за кожата. Имено, истражувањето на глувците покажало дека никулците од брокула можат да ја заштитат кожата од штетното УВ зрачење и со тоа да го намалат ризикот од рак на кожата – објаснува тој.
Бобинките се високо на листата на корисни намирници поради нивното благотворно влијание врз здравјето на кожата.
- Содржи витамини Ц и А и минерали железо, калиум, диетални влакна, фолна киселина и многу фитохемикалии кои делуваат како антиоксиданти. На пример, црвеното овошје содржи елагична киселина, која го намалува разградувањето или распаѓањето на колагенот, што е примарен процес на стареење на кожата – вели нутриционистот, пренесува Индекс.
Izvor: Srpskainfo.com