Жените на удар на проблем кој се појавува секоја Нова година: Еве што треба да направите на 31 декември, а ќе ве спаси од ноќни кошмари
Осаменоста е универзален проблем што ги погодува луѓето од сите возрасти и социјални групи, а пандемијата COVID-19 дополнително го нагласи овој предизвик. Иако постарите често се поврзуваат со осаменост, се повеќе млади луѓе се соочуваат со овој проблем, особено по пандемијата. Според Американското здружение за ментално здравје, 66% од населението во САД изјавило дека се чувствува осамено.
Бидејќи осаменоста е состојба која е сеприсутна, во едно писание психологот Анита Ѓуковиќ зборува токму за луѓето кои се чувствуваат осамено.
— Ограничувањата на движењето, социјалната дистанца и економската несигурност придонесоа за зголемување на чувството на осаменост кај луѓето од сите возрасти. Посебно погодени се младите, кои се соочиле со прекин на воспитно-социјалните активности, а кај нив е зголемен ризикот од осаменост и анксиозност.
Проблем кој често се „активира“ кон средината на декември и во текот на јануари е осаменоста, а во засилена форма се појавува за време на празниците. Медиумите, филмовите, рекламите и општествениот притисок го принудуваат поединецот да се прилагоди на еуфоријата, не оставајќи простор за можеби оние кои не можат да го почувствуваат истото чувство.
Ѓуковиќ особено го истакна истражувањето кое сугерира дека жените чувствуваат поголем притисок поради традиционалните улоги што им се припишуваат за време на празниците, како што се организирање семејни настани и одржување на семејните односи. Сепак, таа исто така нагласи дека и мажите доживуваат стрес и осаменост, особено ако се чувствуваат изолирани или неисполнети во своите социјални улоги.
Совети за справување со осаменоста
Психологот сподели и совети како да се справите со осаменоста за време на празниците:
Останете во контакт: редовно комуницирајте со пријателите и семејството преку телефон или видео повик ако се чувствувате удобно да го правите тоа
Вклучете се во заедницата: придружете се на локални настани или волонтерски активности за да се поврзете со други.
Грижа за себе: Посветете време на активности кои ве исполнуваат и ви носат радост.
Професионална поддршка: Ако чувството на осаменост стане преголемо, размислете за разговор со психолог или советник.
Понекогаш методите за самопомош се целосно неспособни да вродат со плод и да го доведат поединец на вистинскиот пат. Понекогаш е во ред да го прилагодите сопственото однесување и да зачекорите во процесот на допирање на некој кој се чувствува осамено за време на празниците. Нашиот пристап бара комбинација од емпатија, суптилност и практични чекори.
Еве неколку препораки:
1. Активно слушање и емпатија
Луѓето кои се чувствуваат осамено често треба да бидат слушнати и разбрани. Пристапот треба да биде нежен и ненаметлив. На пример, наместо веднаш да ги опсипете со совети, можете да кажете: "Изгледа дека ви е тешко овие денови. Дали сакате да ми кажете како се чувствувате?" Оваа реченица создава простор за разговор без притисок.
2. Одржување редовен контакт
Понудете го вашето присуство преку редовни чекирања или кратки пораки за поддршка. Истражувањата покажуваат дека дури и кратките форми на комуникација можат значително да го намалат чувството на изолација кај поединецот.
3. Практична помош
Понекогаш луѓето не знаат како да побараат помош. Можете да им понудите конкретна поддршка, како да одите заедно на прошетка, да ги поканите на кафе или заедно да волонтирате. Активностите кои вклучуваат движење и интеракција имаат позитивно влијание врз емоционалната состојба.
4. Избегнувајте тривијализирање чувства
Фразите како „Ох, ќе го преболиш“ или „Не си единствена што се чувствува вака“ изгледаат обесхрабрувачки. Наместо тоа, користете потврдни реченици како: „Разбирам дека ти е тешко и тука сум ако ти треба нешто“.
5. Покана за активности
Поканете ги заедно да присуствуваат на некоја празнична активност, како што се украсување, готвење или одење на шопинг. Овие активности ги поттикнуваат да се фокусираат на позитивни искуства и да создадат чувство на припадност.
6. Поттикнување за стручна помош
Ако забележите дека чувствуваат силна тага или вознемиреност, нежно поттикнете ги да побараат стручна помош. На пример, можете да кажете: „Разговорот со некој кој е експерт за вакви работи може многу да помогне“.
„Во ред е да ги прифатиш твоите чувства“
Често се среќаваме со наративот дека „во ред е да ги прифатиш своите чувства“, а како што вели психологот Анита Ѓуковиќ, оваа фраза има силна основа во терапевтските пристапи. Прифаќањето на чувствата без осудување е клучен чекор во емоционалното здравје, особено за време на емотивно предизвикувачки времиња како празниците.
1. Потврдување на емоциите
Пораката „во ред е да ги чувствуваш своите чувства“ им овозможува на луѓето да ги прифатат своите емоции како дел од човечкото искуство, без да чувствуваат срам или вина. Празниците предизвикуваат сложени емоции - од радост до тага - и сите тие заслужуваат да бидат препознаени. Според истражувањата, игнорирањето или потиснувањето на чувствата значително го зголемува нивото на стрес и чувството на осаменост.
2. Регулирање на емоциите
Кога ги прифаќаме нашите емоции, создаваме простор да ги обработиме и подобро да ги разбереме. На пример, ако некое лице чувствува тага, може да се запраша: „Што ми кажува оваа тага? Дали ми недостасуваат одредени луѓе или искуства?“
3. Нормализација на различни „верзии“ на празнична среќа
Социјалните наративи за празничната среќа честопати наметнуваат вина кај луѓето кои не ја чувствуваат еуфоријата. Оваа фраза им помага да разберат дека е нормално да се чувствуваат различни емоции – дури и осаменост, носталгија или меланхолија – за време на празниците.
4. Изградба на нови ритуали
На пример, наместо на традиционални собири, тие можат да се посветат на интроспективни активности, како што се пишување дневник или волонтирање.
