Попреченоста не ја спречува Изабела да прави прекрасни ракотворби: Искрено интервју со нејзината мајка Ирена

Изабела Коцева е 21-годишно девојче од Скопје кое има комбинирани пречки во развојот, и изработува прекрасни ракотворби. Нејзината мајка Ирена искрено раскажува за нивното секојдневие, во кое со семејството постојано се обидуваат да го разубават животот на младата девојка.

* Kоја е дијагнозата на Вашата ќерка и како реагиравте кога дознавте? 

- Дијагноза на мојата ќерка е развојна дисфазија поточно умерена категорија во психомоторниот развој. Па како и секој родител и на нас не ни беше сеедно и воопшто не беше убаво кога дознавме. Но од нејзина 6-месечна возраст ние почнавме да одиме на прегледи и со терапии Изабела беше се подобра и подобра во развојот 

* Колку години има сега Изабела, колку ѝ е потребна ваша помош? 

- Изабела сега има 21 година. Наша помош на нејзе многу ѝ значи,  се чувствува посигурно бидејќи таа не може да биде дома сама. Изабела нема друграки кои би сакале и би можеле да ја дружат додека ние домашните сме излезени и затоа секогаш е во наше присуство. 

* Какво девојче е Изабела? 

- Изабела е едно весело комуникативно девојче, сака многу животни и многу музика. Исто така е многу хумана. 

* Какво образование заврши, дали се потрудивте да најде работа (дали воопшто има таква можност)? 

- Изабела пред 4 години заврши средно образование во училиште за рехабилитација за лица со попреченост „Св. Наум Охридски“ во Скопје. Откако заврши со образованието ние како родители почнавме да бараме соодветна работа за неа која ќе ја прави среќна и задоволна, но откако не можевме да најдеме таа остана дома, а со неа морав и јас и затоа ја напуштив работата. 

* Како се идржувате финансиски? Дали сте само вие две или пак поголемо семејство? 

- Ние сме четиричлено семејство кое живее само со една плата, а платите во нашата држава сите знаеме какви се и затоа можам да кажам дека многу тешко живееме, но сепак како и сите останати луѓе сме во исчекување да заврши пандемијата со корона и да се отворат дневните центри за овие лица, па откако ќе бидат отворени, Изабела како и сите други ќе може да посетува некој од истите центри неколку часа во денот. Тоа многу ќе ѝ значи неа, а секако и нас. А да не заборавам дека за рачни изработки или пак за терапија на пример пливање или јавање коњи кои се во наша непосредна близина една плата воопшто не е доволна за здраво и добро живеење 

* Примате ли некаква финансиска помош од државата? 

- Финансиска помош од државата воопшто не примаме. Бидејќи претходно ја водеа како лесна категорија во психомоторниот развој и секогаш ни велеа дека на тие лица не следува, но ние сепак не застанавме тука. Пред две години се промени во умерена попреченост и сè уште сме во потрага за посебен додаток што следува на Изабела и верувам дека во најскоро време ќе успееме и среќата малку ќе ни се насмевне. Кога велам малку, тоа е бидејќи државата за посебен додаток треба малку повеќе да го зголеми затоа што многу од нас родителите многу им значат тие пари. Моментално мислам дека посебниот е 4000 денари . 

 * Како дојдовте на идеја за изработка на уникатни ракотворби? 

- Од многу мала Изабела ја интересираа несекојдневни предмети и играчки. И како и сите родители така и ние гледавме се повеќе да ѝ овозможиме и затоа секогаш кога можевме ѝ купувавме, а таа прво ги разгледуваше, ги истражуваше, а потоа им наоѓаше свое место во нејзината соба. Како растеше Изабела така и креативноста растеше во неа. Во училиште секогаш беше активна за изработки и откако останавме и двете дома многу брзо и лесно се одлучивме да почнеме да изработуваме 

* Колку луѓето го препознаваат талентот и купуваат? 

- Како што се луѓето различни така и нивните реакции и коментари се различни. Повеќето се позитивни. Секојдневно очекуваат нови изработки да видат, но верувам дека нема да биде само на гледање дека во брзо време ќе посакаат и да си купат, за да си го разубават својот дом или дом на некој близок, а со тоа Изабела ќе ја направат уште покорисна, подобра и повешта. Веруваме дека некоја од продавниците за предмети или цвеќари ќе посакаат да ни помогнат и ќе не побараат да ги продаваат нашите изработки.  Продажбата на нашите изработки не е воопшто лесна.

* Дали во вашата акција се приклучија и други лица со свои изработки? 

- Во нашата акција не се приклучија други лица бидејќи ние решивме сами да изработуваме и сами да ги продаваме. Моментално ги продаваме онлајн во нашата група „Ѕвездички вешти раце и ние можеме“ , каде што ги покануваме сите добронамерни луѓе да се приклучат, а во исто време секако и да си нарачаат, да купат и да не израдуваат. Откако ќе заврши пандемијата со корона нашиот план е веднаш да направиме една убава базар-дружба на која што ќе бидат поканети уште две лица со посебни потреби и нивните изработки (секако ако нивните семејства се согласат со нашата идеја ќе можеме и да го реализираме нашиот план). Претходно сите ќе бидат поканети преку социјалните мрежи и флаери. Секако ќе бидете поканети и вие, ќе ни биде особено драго ако присуствувате. Но за тоа потоа. 

* Што сметате дека треба да се направи повеќе за лицата со посебни потреби во државава? 

- Нашата држава треба повеќе да ги отвори вратите, душите и срцата за овие лица и нивните семејства. Повеќе да ги вработува, да ги отворат сите центри бидејќи на сите нас многу ни значат. Да нема дискриминација. Апелирам прво до сите лица со попреченост и до нивните семејства никогаш да не се разочаруваат да бидат секогаш со крената глава, секогаш да веруваат во себе и само така ќе имаат успех. Нашето мото е „знам дека можам сакам и секако мора да успеам.“.

Д. Караташова Илиоска

Насловна фотографија: „Ја сакам Македонија“- принтскрин од Јутуб