Животна училница // Приказни
Македонија рај за турбофолк, нашите пејачи немоќни
Домашните музичари сè уште мака мачат да обезбедат ресурси за достојно концертно презентирање на своите дела. За разлика од нив, Цеца, Аца Лукас и други пејачи од соседството кои се декларираат како интерпретатори на поп-фолк, промоторите ни ги испорачуваат секоја година. Им се исплаќаат вртоглави хонорари, а нивните перформанси се најавуваат како настани на годината. Организаторите на ваквите настани си го гледаат сопствениот ќар, но се отвора прашањето што тоа значи за македонските изведувачи, за домашната сцена и за македонскиот идентитет воопшто.
[caption id="attachment_12050" align="aligncenter" width="644"] Ако не сакаме наши пејачи и ништо наше не чини, тогаш која е поентата на постоењето на една земја, прашува Кристина Арнаудова[/caption]
Кристина Арнаудова која секогаш отворено зборува на оваа тема, нагласува дека мора да се изнајде начин да се стави крај на систематското уништување на националниот идентитет.
- Ако не сакаме наши пејачи и ништо наше не чини, тогаш која е поентата на постоењето на една земја – вели популарната пејачка.
Таа прашува зошто македонските изведувачи би се труделе да промовираат квалитетна музика, ако луѓето нема каде да ја слушнат. Арнаудова смета дека многу државни пари непотребно одат кај хрватски и српски пејачи.
- Ако може хонорар за странски изведувач без проблем да биде од 20.000 до 100.000 евра, како тоа за македонските максимум е 1.500 евра? Се прашувам по кој критериум – револтирано зборува Кристина.
Според неа, клучната поента е што сè уште никој не пробува да го најде коренот на проблемот.
- Тоа се работи кои државата мора да ги регулира наспроти мислењето дека истата не треба да се меша. Напротив, некои работи треба точно да се регулираат по примерот на Хрватска, Грција, Италија или Франција. Не знам дали ќе се најде јунак. Од друга страна, телевизиите презентираат неверојатна мрзеливост за продукција на сопствена програма. Не гледам решение во брзо време. За жал – објаснува пејачката.
[caption id="attachment_12049" align="aligncenter" width="640"] Панчо: Квазипромотерите заработуваат, ама не може на национален празник да ни пее некој што пропагира ужасно некреативна музика[/caption]
Дискриминиран како музичар и уметник се доживува и Панчо од аренби-дуото „ДНК“. Тој е убеден дека сите негови колеги ја имаат истата мака, но дека континуирано молчат.
- Секогаш сум на тапет и неретко навредуван од публиката бидејќи немам влакна на јазикот кога станува збор за турбофолк. Квазипромотерите заработуваат, имаат бенефит и спонзори, ама не може на национален празник да ни пее некој што пропагира ужасно некреативна музика која е болест за уши, ама лек за душа за многу „слепи“ кои не се реализирани во љубовниот живот - објаснува Панчо.
Нагласува дека не бара публиката да ја слуша неговата музика, не ги мрази Србите или Цеца и Лукас како луѓе. Едноставно ја презира погрешната музика која ја пласираат.
- И на крај, треба да има реципроцитет кое е златно правило. Алудирам на застапеноста на музиката која се пушта на нашите медиуми. Не може да „врти“ 70 отсто музика од соседството, а ние кај нив не можеме да се пофалиме ни со 3 отсто и тоа мора рефрените да ни бидат на нивен „матерњи“ јазик - дополнува тој.
[caption id="attachment_12048" align="aligncenter" width="652"] Дани: Музичарите се тие кои треба да извагаат дали ќе прават музика за брзи пари или музика за сите срца да станат едно[/caption]
За Дани Димитровска во секоја ситуација не постои една одговорна страна. Вели дека организаторите пробуваат да задоволат широка маса поради брза заработувачка игнорирајќи ја одговорноста за подигнување на музичката културна свест во земјава.
- Немам очекувања тоа да се смени, нивната цел се пари. Музичарите се тие кои треба да извагаат дали ќе прават музика за брзи пари или музика за сите срца да станат едно. А, таа музика не носи брзи пари. Ама и да се биде музичар си носи одговорност за широка маса, нешто ко етика кај докторите ќе му дојде тоа. Кој е свесен, држи до себе, кој не, има за цел само да заработи и да се грижи единствено за себе. Е, сега трета страна е балканскиот менталитет, култ урата на живеење во смисла на грдење на своето. Конкретен став немам, но тоа што знам е дека секој си го носи својот крст и со делувањето придонесува. Кога сите загрижени страни би имале иста цел не би било вака како што е. Толку знам, во ова верувам – подвлекува Димитровска.
За Женски Магазин, Ѓорге Стојанов