Додека била бремена сопругот ѝ удирал клоци во стомакот и ја оставил во локва крв на снег: Катарина од Белград е жртва на семејно насилство

Добивај вести на Viber

„Мислев вака: згоден е и млад, сите девојки го бркаат, не може да биде силувач, може да добие секс на повик. Можеби бев помлада, понеискусна, понаивна, но најверојатно бев – едноставно многу заљубена“, се зборовите на 26-годишната Катарина Карташова од Белград, која отворено зборува за сексуалното насилство што го доживеала.

Катарина од Белград трпела страшно физичко насилство дури и за време на бременоста, а сексуалното насилство било присутно и во врската со нејзиниот поранешен партнер. Секогаш кога разговараме со неа, поводот е благороден, бидејќи со нејзината приказна и нејзината храброст – таа не инспирира сите нас, заедно со жртвите на насилство, да се залагаме за себе и за нашата безбедност.

- Зборувам за моето искуство, велејќи дека не треба да биде така, но и дека не сме ние виновни затоа што сме жртва на насилство. Не сме ние виновни. И ако барем на минута изнудам насмевка кај некоја девојка или на некого ќе му дадам барем малку сила – мојата мисија е успешна, открила Катарина за Жена.рс.

Како што вели, тоа сега и е доволно, иако секако дека би сакала да направи што е можно повеќе за општеството и за девојките кои се соочуваат со овој пекол.

- Посебно што сега имам можност сето тоа да го погледнам од далечина. Велат времето лекува, но ќе бидам искрена. Не би рекла дека сум излечена. Сметам дека е само среќа што немам злоба и горчина, а и покрај страшното зло сè уште верувам. Во луѓето, во доброто, во идеал, во добрина, за подобро утре, за образование, развој.

Во Србија не се зборува доволно за силување, а особено не за сексуална злоупотреба во партнерска врска. Катарина одлучила јавно да проговори за своите трауми, па често пишува за нив на социјалните мрежи, а ни откри и зошто мисли дека има толку многу молк за тоа кај нас.

- Табу е. Не сум склона да ги банализирам работите и да обвинувам „игри, филмови, серии и интернет“, но да речеме, често го слушаме изразот „го исполнува/не го исполнува својот брачен долг“ и со тоа секако мислиме на секс. Според моето разбирање, брачната должност е поддршка, пријателство, помош.

Дури и кога се во прашање поранешните сопружници или дури поранешните дечко и девојка, силувањето не се сфаќа сериозно. За жал, таа зборува од сопствено искуство.

- За многумина, да не речам речиси се, па дури и за полицијата еднаш да – е секогаш да. И де факто, многу е тешко да се докаже несаканиот секс во бракот, па дури и помеѓу поранешните сопружници. Јас наидов на тоа мојот поранешен да не е казнет за тој чин. Беше „ах, имаш дете? А не сте размислувале тој дека сака да се смири со вас?“ За што да зборуваме кога силувањето се третира како знак на помирување … Како што кажав, ни претстои долг пат кога силувањето во брак/врска ќе биде силување, не само мртва буква на хартија, туку сериозно казниво дело. Според мене причината е кружниот порок. Мислењето на луѓето, обичаите го притиска судството, а судските одлуки (благи, незаинтересирани или згора на тоа, одлуките на униформираните полицајци затоа што тие често не доаѓаат на суд, но ни кај инспекторот) влијаат на мислењето на граѓаните. И тоа е местото каде што сме.

Рани знаци на насилство

„Како не забележа нешто кај него?“ е прашање кое често им се поставува на жените кои претрпеле насилство, кое не само што го девалвира претрпеното насилство, туку целосно ја оспорува систематската „подготовка“ на насилникот за насилство во врската (освен во посебни случаи кога жената по случаен избор доживува некаков напад).

Затоа Катарина често пишува за раните знаци на насилство.

- Секогаш нагласувам дека е многу тешко да се препознаат, бидејќи врската постои за да ѝ се препуштиме, а не да бараме црвени знамиња како на бојно поле. Не сме на фронт, не сме во котелот на војната, не сме во рововите. Лесно е да се види во задниот дел од умот, лесно е да се коментира од страна, но кога човек е заљубен, самата смисла е да му се предадеш на партнерот. Секогаш нагласувам дека девојките да не се обвинуваат себе си што некои знаци не ги препознале навреме. Бесмислено е, вели Катарина и додава:

- Тогаш не треба ни да влегувате во врска ако сакате да ја преиспитате секоја боја на подарените цвеќиња или секоја презаштитна реакција на партнерот. Да, јас зборувам за тоа. Но, нагласувам дека тоа не е наша вина. Да, во задниот дел на мојот ум сега ги гледам тие знаци на насилство. Меѓутоа, да не се случеше насилството, туку да останевме во среќна врска и брак и заедно да го воспитуваме нашиот син, тие знаци воопшто немаше да претставуваат „рани знаци на насилство“, туку некоја слатка анегдота.

Воведот во насилство оди полека

- Кога насилникот веќе ќе ве вовлече во пајажината, готови сте. Но, тоа оди многу итро. Девојките кои не доживеале насилство и имаат недостаток на емпатија, а можеби и недостаток на интелигенција, имаат тенденција да судат и да ги нарекуваат жртвите глупави. „Како тоа беше толку очигледно“. Но, така изгледа од страна. Лесно е да се биде аналитичар пост фактум. Боли, а уште повеќе ги боли другите девојки кои нема да продолжат можеби поради тоа. Автомизогинијата цвета и тоа е тажно.

Насилникот те вовлекува во мрежата на таквиот живот, се заплеткуваш во мрежа, во балон, од кој не можеш да излезеш. На други им изгледа лесно – има врата, бегај боса (така и се случи во моменти на „трезно будење“, трчаше боса низ снегот од ќотек, скокала од првиот кат … тој ја враќал).

- Но, не можеш да побегнеш: и да е отворена вратата, дури и да не е дома, ти си затворен во главата, те заклучувал таму со месеци и те подготвувал за првенствено психолошко заробеништво.

Вклучена во циклус на насилство, по нежност и удобност, таа откри дека во еден момент стравот исчезнува. Тоа е потиснато. Жртвата се навикнува на таков живот.

- Кога ќе се одвикнеш од таков живот, го напушташ и се случува насилство, потоа го пријавуваш, па почнуваш и стануваш активен. И додека си во насилна врска, жртвите, барем според мене, не се ни плашат од смрт или болка. Да, тоа е понижувачко, болно, ужасно, лошо. Знаете дека ќе лежите неколку дена со ужасни болки во главата, ребрата или карлицата … Но, тоа е поинаков вид на страв отколку, да речеме, кога ќе ве нападнат разбојници на улица или кога странец се обидува да те силува. Барем јас така гледам. Што не значи дека жртвата ужива во тоа затоа што останува, се надевам дека не морам да го потенцирам тоа, бидејќи има апсурдни идеи дека жртвите сакаат да бидат жртви. Нема ни да го спомнам тоа, апсурдно е.

Јас, образована девојка, сама паднав во стапица

- Не можев да поверувам дека моето поранешно момче, таткото на моето дете, е силувач. Јас како образована девојка, дипломиран правник, трета година по филозофија, паднав во најбезначајната и најглупава замка, но сакам да ги предупредам другите девојки. Мислев вака „згоден е и млад, сите девојки го бркаат, не може да биде силувач, може да добие секс на повик“. Можеби бев помлада, понеискусена, понаивна, но најверојатно бев – едноставно многу заљубена. И тоа е суштината. Излегува дека, не само што е силеџија и силувач, размислувам дали да го наречам со вистинското име или не … Па главно, тој имаше 29 години (сега има 30), кога излезе од затвор едно време, бил со 14 – 15 годишно девојче.

Катарина очајно се борела и го победила насилникот на суд, а сега нејзиното поранешно момче, насилник одлежува казна за своите постапки.

- Се борев со сите сили. Предвидував дека нема долго да ја види слободата и бев во право. Нема да се повторувам, ме тепаше до смрт барем секоја недела во нашата врска, кога живеевме заедно, вклучително и во бременоста. За малку ќе ме убиеше кога бев бремена. Ме клоцна во стомак и ме остави на снегот во локва крв од утробата, од устата, од ушите … Пишав за тоа и нема да се повторувам. Тоа се случи во декември 2018. Тој сè уште е во затвор. Сепак, дали победив?

Тогаш била среќна што ја добила правдата, но како што поминува времето – таа сфаќа дека не е навистина среќна бидејќи каква и да добие казна нејзиниот поранешен, може слободно да каже дека и го скратил животот, барем 50 проценти.

- Јас сум самохрана мајка, сосема сама на овој свет. За една година ги изгубив мајка ми, баба ми и дедо ми. Системскиот лупус ми се врати, тоа е автоимуна болест, многу болна, на нервна основа бидејќи имав и последици од трауматично породување.

Живот после насилство

- Знам дека луѓето сакаат среќен крај. Би сакала да им го кажам на луѓето. Но, мислам дека не доживеав среќен крај. Чувствувам дека зграпчив некое мало парче правда што ме чинеше премногу.

За жал, како што вели, ова не е приказна со среќен крај.

- Немам маж, немам љубов и искрено, мислам дека никогаш нема да имам. Немам ни блиски пријатели бидејќи насилникот те оттргнува од кругот на пријатели, а јас немам сила да градам нови врски. Често сум осамена, не се срамам да го кажам тоа. Се извинувам ако некој очекуваше среќен крај, но јас ја избирам вистината. Многу сум уморна и немам време да се запознаам бидејќи имам други приоритети – факултет, дете, работа.

Признава дека често го жртвува своето здравје затоа што, на пример, нема на кого да го остави своето дете. Ја изгуби добро платената работа поради политичката ситуација во Русија/Украина и сега не ѝ е воопшто лесно.

- Утеха наоѓам во син ми и во факултетот. Се трудам да ја уредам куќата за да ни биде удобно на мене и на син ми (кога добро заработував се одвоив и купив стан, што го сметам за добар успех за мојата тогашна возраст од 24-25 години). Сепак, она што би им го кажала на девојките е да не се лутат на светот, да внимаваат, туку да бидат подготвени да ги отворат срцата за добрите луѓе, не мора да мислам на љубовта, вели таа и истакнува:

- Се трудам да се борам и да не се откажувам. Изненадувачки, луѓето кои ме познаваат лично велат дека сум многу пријатна, опуштена и весела во разговорот. Мило ми е што слушам такво мислење бидејќи не ми е намерата да ги оптоварувам луѓето, иако мислам дека е важно да се зборува за такви работи.

Верувајте ни на зборот, Катарина немала војска зад себе, но со малото синче во раце тргна да се бори за живот без насилство, колку и да и тешко.

Фото: Приватна архива
Извор: zena.blic.rs