Ние инвалидите сме џинови на достоинството: Небојша како бебе доживеал мозочен удар, лекарите му предвиделе неколку часа живот, а денес има 48 години

Небојша Кромпиќ е лице со пречки во развојот кој секојдневно се соочува и бори со општествените стереотипи и пречки за нормално живеење. Роден е на 21 мај 1977 година. Наместо да има обичен и нормален живот, тој уште како бебе се соочил со тешки заболувања кои придонеле за неговата сегашна состојба. Како бебе бил сместен во инкубатор, потоа доживеал мозочен удар, имал сепса, па церебрална парализа. Докторите му предвиделе неколку часа живот, но работите се промениле.

Денес, со двете нозе на земја е горд на тоа што го преживеал. Не молчи за неправдата кон никого, не гледа непријатели во луѓето и секогаш е подготвен да признае грешка.

Често се прашуваме дали личноста со попреченост и пречки во развојот може да биде среќна? - Одговорот на Небојша е дека може, бидејќи е жив, и покрај тоа што бил на граница помеѓу живот и смрт.

- Среќен сум, постигнав голем дел од она што можев да го постигнам под дадените околности. Има ли нешто за жалење? Имам. Се каам што на некои луѓе им дадов време и доверба, а тие не го заслужија тоа. Изгубеното време е невозможно да се врати, не се доверувам по вторпат. Тоа е мојата црвена линија. Верувам и се грижам за луѓето кои се бројат на прсти на едната или на двете раце, а тоа е среќата - вели Небојша.

Животот на лицата со пречки во развојот и животот на лицата со попреченост во никој случај не се разликува од животот на другите луѓе. Она што е различно е начинот на остварување на секојдневните потреби.

- Добивме можност  да живееме и со причина, да покажеме колку сме ментално силни, колку сме способни да ги надминеме сите пречки што ни ги подготвил животот. Меѓу другото, нашата мисија е да покажеме дека сме џинови на достоинство, да им дадеме пример на сите други за тоа колку сме општествено корисни. Овие луѓе одат напред со крената глава, не гледаат назад во минатото. Ние не сме мрачни, ние само може да донесеме светлина. Животот е убав, ваше е како ќе го организирате – вели тој.

Денеска Небојша гордо ги носи своите 48 години и вработен е во Општата Градска болница во Обреновац.

- Тука работам 18 години и се гордеам со тоа затоа што, прво, сум општествено корисен, а второ, на најдобар можен начин сум прифатен од колегите. Велат дека кога ќе се појавам се шири оптимизам бидејќи скоро секогаш сум насмеан. Мило ми е што луѓето околу мене ја чувствуваат позитивната енергија и ведрината што ги носам. Ние, лицата со попреченост, освен што сме предодредени да го носиме товарот на нашите дијагнози, треба да носиме и дополнителен камен околу вратот, кои се архитектонскте бариери. Има доста. Тоа се пристапите кон одредени објекти: банки, пошти, нерамни тротоари. Без разлика на се, ние сме снаодливи и секогаш наоѓаме решение дури и кога на некои им се чини дека нема – истакнува Небојша.

Небојша немал време за стандардно воспитување, пораснал и стана позрел пред да дојде тоа време. Така морало да биде.

- На осум години ја направив првата, а на дванаесет години втората и третата хируршка интервенција. И двете ги направив во Љубљана. Благодарение на ваквата навремена одлука на докторот, денес сум тоа што сум и каде сум. Имаше многу жртви, се разбира, и промашени работи, но не жалам, вредеше - објаснува Небојша.

Сите родители одвреме-навреме ги имаат тие пет минути во автомобилот пред куќата, при што само седат. Тие само дишат и собираат сила за да можат да го издржат враќањето на сета таа огромна одговорност. Сите родители понекогаш ги имаат тие 10 секунди на скалите, клучот во рака, пред да го турнат во бравата. Неподносливите очекувања секогаш да бидете добри и да имате сила за се. Но, неговото семејство, неговата мајка и сестра, покрај ваквите моменти, имале и храброст, љубов и разбирање за сето она низ кое тој поминува.

- Имам среќа што мајка ми и сестра ми се исклучително ментално силни и храбри жени, претпоставувам дека тоа е ген за сите нас. Секогаш биле свесни за целата ситуација и никогаш немало никакво двоумење во ниту една прилика. Најважно беше да се прифатат работите онакви какви што се и чекор по чекор со ладна глава да се дојде до решение. Така беше од почетокот, така е и денес. Во меѓувреме, поддршката е зголемена, секако тука се и деверот и снаата - приказната е за чувството на благодарност за животот.

Растење, созревање и школување

Како што вели и самиот, кога би се родил повторно, би избрал ваков живот. Тој не би променил ништо, иако тоа е пат по кој ретко кој оди. Патека посипана со жар и трње, патека на самиот раб на карпата на психичката издржливост, пат на упорност, трпение, надеж. На училиште наишол на разбирање и сочувство и по препорака на доктор почнал да оди во редовно училиште.

-Отидов во редовно училиште, по препорака на докторот, по пет операции, на деветгодишна возраст. Завршив основното училиште „14 Октомври“ во Барич и средно хемиско во Обреновац. По професија сум хемиски техничар. Моите први пријатели во животот, некои би рекле за жал, јас ќе речам за среќа, ги запознав во болничките соби. Совршено се разбиравме и кога молчевме бидејќи ја имавме истата болка и во исто време иста желба што побрзо да си одиме дома - вели Кромпиќ.

Тој бил првиот пример за тоа што значи инклузија во пракса.

Суштината на инклузијата е дека никој не е подобар од вас и вие не сте подобри од другите. Животот е полн со изненадувања. Секој ден е нова шанса. Така од прво одделение, од основно, наставничката веруваше во него. Не за џабе основното училиште е основата на куќата и дека сè во иднина започнува таму.

- Подоцна, преку основното и средното образование, можам со сигурност да кажам дека јас, сега далечната 1986 година, бев првиот вистински пример за тоа што значи инклузија во пракса. Најпрво ме прифати мојата учителка Стана Радовановиќ, која се уште ми е втора мајка. Бев прифатен од се срце од целото одделение и од целата училишна екипа, сите беа тука за да ми помогнат во се што ми требаше - објаснува Небојша и додава:

-Иста беше ситуацијата и во средно училиште, почнувајќи од соученичката Љиљана Чолиќ, професорката по српски јазик, целото мое одделение и целото училиште. Сите отсекогаш биле тука за мене, тоа е нешто што никогаш не го заборавате. Затоа и денес, после толку години, сме еден за друг - вели со гордост.

Небојша е социјално активен, но не како индивидуа, туку како човек кој ги застапува сите лица со попреченост. Тој се бори за систем на лична асистенција кој е глобално важен, особено за лицата со попреченост и пречки во развојот, чии членови од семејството не се во можност да се грижат за нив од различни причини, како и за луѓето кои живеат сами.

Полесно е да навредиш инвалид отколку да му подадеш рака.

- Затоа е неопходно да се регулира оваа област. Помошта на личен асистент го менува животот на многу луѓе на подобро. Едно од прашањата што се поставува секој ден е колку луѓе всушност знаат што е инклузија? Дефиницијата вели дека поимот инклузија подразбира вклучување на децата со пречки во развојот во редовниот предучилишен и училишен систем и прифаќање на нивните разлики, така што сите имаат корист од тоа. Сепак, инклузијата не е само тоа, инклузија е прифаќање на лицата со попреченост и пречки во развојот во театрите, фризерските салони, библиотеките, јавниот превоз, баровите и сите други општествени настани. Постојат сите шанси многумина да не се подготвени, а со тоа и мнозинството од општеството, да ја преминат таа замислена линија меѓу вас и нас. Сè уште е полесно да ја свртите со главата, отколку да им подадете рака.

Кромпиќ објаснува и додава:

- Не сакавме да се родиме како што сме родени. Ние сме производ на медицински грешки. Не сакавме да го живееме животот што го живееме, тоа ни наметна медицинската негрижа. Во суштина, ние сме емпатични, одговорни, образовани луѓе, кои малку бараат, а стократно даваат – заклучува тој.

Небојша може да направи некои работи подобро од оние кои се целосно здрави. Како што вели, се уште не прашал никого, како да си го живее животот? Колку далеку треба да патувате за да ја постигнете целта за само еден ден?

- Нема просперитет за една земја ако, меѓу другото, не им помогне на оние категории луѓе кои не се во позиција сами да си ги изберат правата. А освен тоа, нашата порака е: „Ние не сме победници“. Да бидам совршено јасен, не жалам што не можам сам да ги поминам улиците, среќен сум што можам да направам многу други работи подобро од оние кои се целосно здрави. Тоа е мојот успех – заклучува Небојша Кромпиќ.

Извор: zena.blic.rs