Снежана Вољевица, по потекло од Ужице, со семејството се преселила во Норвешка во 2000 година. Во родната земја доаѓа еднаш годишно, но нема намера целосно да се врати. Нејзиниот сопруг, децата, внуците и нејзината работа се во Норвешка. Таа работи во градинка речиси 19 години, а сега открива како функционираат норвешките градинки, што учат најмалите таму, колку е приврзана за децата и како тие се прилагодиле на короната.

„Ја сакам мојата работа и кога почнав да работам реков дека децата во норвешките градинки уживаат затоа што сѐ се прави во нивен интерес“, ја започнува приказната Снежана која оваа скандинавска земја ја освоила на прв поглед. И засекогаш.

Снежана вели дека во Норвешка има речиси шест илјади градинки, од кои 46 отсто се комунални, т.е. општински, а 54 отсто приватни. Во просек, девет од десет деца одат во градинка, на возраст од една до пет години. Интересно е што цената на престој е иста во општинските и приватните градинки. Истовремено, целосната цена важи за едно дете, 50 отсто за второ дете и 30 отсто од целосната цена за трето дете.

„Минималниот број на вработени по дете е регулиран со закон. Тоа значи дека мора да има најмалку еден наставник на секои три деца на возраст под три години или еден наставник на секои шест деца на возраст меѓу три и шест години. Исто така, на секои седум деца до три години има по еден педагог или на секои 14 деца над три години“, открива Снежана и додава дека приближно ист квалитет на услуги се дава во сите градинки.

Раскажува и што всушност е во сржта на детските градинки во Норвешка.

„Главна задача и цел на градинката е во соработка со родителите преку игра, нега и грижа на вработените да ја обезбеди потребата на децата да создаде основа за сеопфатен психофизички и социјален развој.

И таа соработка со родителите е многу важна.

„Секоја градинка има совет на родители кои учествуваат во сите важни одлуки. Исто така, секојдневната комуникација со родителите е важен сегмент во работата со децата. За секој проблем се разговара со родителите и тие се многу отворени и позитивно ориентирани“.

Таа зборува и за тоа како градинката е педагошка арена, што значи дека децата учат преку сите активности што ги извршуваат во текот на денот.

„Задачата на градинката е да гради почит кон човековите вредности и природа, интелектуалната слобода, простувањето, еднаквоста и солидарноста, како и вредностите изразени од другите религии, врз основа на христијанското и хуманото наследство и традиција.

Снежана вели дека можеби за нашето поднебје е чудно што во Норвешка децата учествуваат во организирање активности, но таму е многу важно, па при организирањето на денот се земаат предвид нивните желби и интереси.

„Тие можат да изберат какви песни ќе пееме кога ќе имаме музичка дружба, какви книги или сликовници ќе читаме, каква храна ќе јадат, каде ќе одиме на пат. Секако, задача на вработените е да го усогласат со нивните потреби“, посочува Снежана.

Многу време надвор

Приказната на Снежана и како децата во норвешките градинки поминуваат многу време надвор без оглед на временските услови.

„Децата се надвор на чист воздух. Во слободната игра ги развиваат своите физички способности. Надвор, децата учат за природата, растенијата, животните, времето, како да ја зачуваат природата, како да се грижат за себе и за другите и многу повеќе. Баш пред некој ден бев на пат кога едно три и пол годишно момче ми рече дека печурките не треба да се кубат, туку да се сечат со нож, бидејќи ако ги откинеме, тогаш нема да пораснат следната година“.

Снежана ја издвојува и работата на нејзината градинка - работно време, смени, распоред на оброци...

„Градинката во која работам има 86 деца и 25 постојано вработени. Децата се поделени во шест групи, најмалата група има девет, а најголемата има 19 деца. Групата во која работам има девет двегодишни деца“.

Градинката се отвора во 7:30 часот, кога започнува најраната смена. Следната смена започнува околу осум часот, што зависи од тоа колку деца ќе пристигнат пред 8 часот.

„Имаме можност да ја поместиме таа средна смена. Последната смена започнува во 8.40 часот. Појадокот е во 8:30 часот во собата на групата. После појадокот, некогаш пееме, некогаш е слободна игра, некогаш веднаш се спремаме да излеземе надвор ако одиме на пат, се зависи од тоа што е планирано, но секогаш излегуваме надвор пред пладне. Ручекот е во 11:30 часот, а потоа спијат децата и само оние кои имаат потреба од тоа, а тоа се деца до три години. Другите деца може да имаат пауза од околу половина час кога им се чита книга или слушаат приказна од ЦД“.

Наведува дека околу 14 часот и 30 минути децата јадат овошје и после тоа има слободна игра, главно надвор, но ако времето е многу лошо, остануваат внатре. Градинката затвора во 16:30 часот.

Приказната на Снежана и што е во описот на нејзината работа.

„Еднаш неделно ние вработените во мојата група имаме состанок на сектор кога планираме активности на месечно и неделно ниво. Јас сум професор со средно образование и титулата преведена на српски е работник со деца и младинци. Моја задача е да реализирам планирани активности во соработка со моите колеги, применувајќи педагошки техники и реквизити кои на децата ќе им дадат можност да учат, да стекнат самодоверба, сигурност, емпатија, чувство за совладување на различни вештини и способности. Нашиот главен фокус е да го истакнеме позитивното. Нашето мото е дека она на што ќе се фокусираме ќе биде уште повеќе. Секогаш ќе го фалиме детето и за најмалата ситница што добро ја направило. Секако, ќе укажеме и на грешките и ќе објасниме зошто таквото однесување или постапки не се добри на начин што одговара на возраста и психосоцијалниот развој на детето“.

Открива и каква е процедурата кај децата со посебни потреби.

„Доколку има деца со посебни потреби, општината има педагошко-психолошка служба со која тесно соработуваме. Децата добиваат помош доколку имаат потешкотии во физичкиот, менталниот, говорниот или социјалниот развој“, вели Снежана Вољевица.

Исхраната е посебна приказна

Во детските градинки во Норвешка се посветува големо внимание на исхраната на децата.

„Фокусот е ставен на здравата храна, која треба да биде разновидна, богата со витамини, протеини и растителни влакна. Ова значи многу зеленчук и овошје, кафеав/интегрален леб, риба и производи од риба, млеко и млечни производи и месо. Фокусот е децата да имаат можност да пробаат различни видови храна и зачини и да почувствуваат различни вкусови. Овде имаме голема поддршка од родителите бидејќи добрите навики во исхраната се стекнуваат уште од мали нозе. Децата се вклучени во подготовката на храната и активно учествуваат во тоа. Секогаш е возбудливо да го пробаш тоа што си го направил сам“, вели Снежана.

Силна врска со малите

Снежана зборува и колку е приврзана за најмалите од нејзината група и како децата можат да воодушеват.

„Децата се невини суштества и носат многу радост, и секако јас многу ги сакам и сум приврзана за нив, а и тие за нас. На пример, родендените ги славиме така што правиме круна со нивното име и број на години, пееме роденденска песна додека детето стои на стол и послужуваме убаво исечено и наредено разно овошје. Да им посветиме малку повеќе внимание на поголемите деца тој ден, да направиме нешто да се чувствуваат посебно. Зборуваме едноставно за роденденот, како ќе го прослави, каков подарок сака или добил, со кого ќе го прослави роденденот. Бидејќи сме фокусирани на здрава храна, во нашата градинка нема колачи и слатки“.

За сета грижа и внимание што го добиваат децата знаат како да возвратат на најдобар можен начин.

„Едно време седевме на масата за појадок, пет-шест деца од три до пет години, и јас и разговаравме. Децата зборуваа за своите родители, како се викаат нивните мајки и татковци, а едно тригодишно дете ме праша како се вика мајка ми. Јас одговорив дека немам мајка, дека мајка ми умре. Ме праша дали сум тажна. Јас одговорив дека сум, на што тој ми рече дека може да ми ја позајми мајка му на некое време“.

извор: zadovoljna.nova.rs

Бев прв пат во Шведска - ова како жена најмногу ме шокираше

Јас сум психолог во најсреќната земја во светот: Три работи што не ги правиме никогаш