Силвана и Бранка го победија ракот, по две операции на дојките: Можно е да се надмине болеста ако навреме се открие, а ние сме доказ за тоа

Добивај вести на Viber

Силвана Бернардиќ и Бранка Катаниќ од Здружението на оперирани жени од рак на дојка „Нада“ од Славонски Брод се обидуваат со својот пример да посведочат за важноста на превентивните прегледи кај жените.

„Се борев со рак на дојка два пати во животот, еднаш пред да наполнам 16 години, а вториот пат пред околу три години и можам да кажам дека протоколите поврзани со дијагноза и третман во тој период многу се променија. Пред 16 години, еден ден добив дијагноза, а следното утро бев на операција. Фактот што работев како виша медицинска сестра во Општата болница „Др. Јосип Бенчевиќ“ во Славонски Брод, па колегите беа со мене.Вториот пат протоколот беше таков што по ултразвукот направив дополнителна дијагностика, прво хемотерапија и дури потоа отидов на операција. Можеби и затоа што тој тумор бил помалиген“, вели Силвана Бернардиќ (63), претседателка на Здружението на оперирани жени од рак на дојка „Нада“, од Славонски Брод.

„Кога првпат се појави туморот, јас сама не ја почувствував грутката, ниту се посомневав дека нешто не е во ред. Уште повеќе, па дека треба редовно да правам самопреглед или прегледи. Тогаш имав 47 години, па сè уште немав добиено поканаза превентивни прегледи како дел од Националната програма. Едноставно, кога сме здрави, често мислиме дека сме недопирливи. Бидејќи тогаш требаше да изберам гинеколог, докторот сфати дека долго време немам преглед на градите и ми наложи сепак да направам мамографија“,  раскажува Силвана.

Наодот бил сомнителен, па била испратена да направи ултразвук на дојката и се покажало дека станува збор за рак.

„Како што кажав, веќе следниот ден бев оперирана во Славонски Брод, а откако малку закрепнав од операцијата, морав да отпатувам во Загреб, во Институтот за тумори, каде што примив 6 циклуси на хемотерапија и 24 зрачења. Тогаш во нашата болница се уште ја немавме потребната опрема и лекари кои би можеле да спроведуваат терапија, но тоа во меѓувреме се промени и жените повеќе не мора да патуваат ниту за операција, ниту за терапија, вели таа. Иако не ја поднесувала лесно терапијата, одамна не може да се чувствува за здрава, па денес не памети ништо грдо“.

„Потоа ја изгубив косата, имаше мачнини за време на хемотерапијата, но тоа не ми влијаеше премногу. Едноставно си реков: Мора да поминеш и нема жалење“, вели таа.

Но, за работите да бидат уште полоши, таа во тоа време имала и други здравствени проблеми. На почетокот лекарите мислеле дека има лезии на црниот дроб, што би значело дека ракот се шири, но тестовите покажале дека промените немаат никаква врска со тоа. Потоа ја стискале во долниот дел на грбот, еден нерв останал притиснат меѓу пршлените, па била вкочанета помеѓу третманите со хемотерапија. Била загрижена со месеци бидејќи маркерите и биле постојано покачени, околу 40, а професијата вели дека треба да бидат под 30.

„По речиси една година докторот сфати дека со мене е баш така и заклучи дека не мора да биде лош знак. Сепак, поради ова примав хормонска терапија година и пол подолго од повеќето други пациенти, цели шест и пол, наместо пет години, вели таа. Иако се вратила на работа околу една година по операцијата и почнала да се чувствува подобро, таа била на редовни контроли долго време, на секои шест месеци.

По 13 години од првата операција, кога веќе размислувала да ги намали превентивните прегледи, Силвана Бернардиќ повторно се соочила со истата дијагноза, хемотерапија и операција, но - не се откажала.

„Поминаа 13 години од првата дијагноза кога почна да ме напаѓа. Така, кога во Славонски Брод се организираше дискусија со лекари за жени кои боледуваат од рак на дојка, се уверив во моето здравје и прашав дали можам да ги разводнам контролите после толку време. Еден лекар тогаш ми рече: „Ракот на дојката може да се врати, сеуште си млада и сè уште си на лизгава патека“. Така, повторно закажав мамографија и ултразвук, што требаше да се случи само за 15 месеци. Не сакав да ја користам привилегијата да одам директно кај колегите во болницата и да одам преку ред, па си чекав во ред како и другите пациенти, вели таа. Но, кога стасале резултатите од мамографијата со назнака што поскоро да се направи ултразвук, таа знаела дека нешто не е во ред.

„Значи сепак отидов кај колегата и тој веднаш ме прегледа. Бил сигурен дека се работи за рак, а дополнителната обработка покажала дека овој пат се работи за помалиген тумор. Во согласност со новите протоколи за лекување, прво примив шест хемотерапии, а дури потоа отидов на операција. Беше тешко повторно да се справам со хемотерапијата. Повторно ми паднаа косата и веѓите, ми паднаа ноктите, бојата на кожата ти се менува, стануваш блед, реагираше и моето варење. Како да се разочарав, беше време на корона, па не се осмелив да излезам, ниту многу луѓе доаѓаа кај мене за да не се заразам, бидејќи тоа ќе го прекине лекувањето и ќе ја одложи операцијата , а тоа не можев да си го дозволам“,  рече Силвана.
Но и тоа поминало. Ја чекала и операцијата.

„Докторот ми предложи отстранување на дојката, но јас побарав билатерална мастектомија. Подоцна и хирургот се согласил дека тоа е добра одлука. Така ја направив таа операција и добив експандери. И тоа се искомплицира, раните полека зараснуваа, но со текот на времето зараснаа, па набрзо се подложив на процедурата за поставување имплант. Веќе по половина година се чувствував подобро и овој пат уште порано се вратив на работа“, вели Силвана.

Наместо напорната работа на инструмент-оператор за време на операцијата, која ја работеше во меѓувреме, таа беше префрлена во амбуланта, што е малку полесна работа, па набрзо се вратила на секојдневието.

„Не сум мрзлив тип, па и тоа придонесе мирно да ги прифатам работите. Се разбира, човекот се загрижува. Во моментот на првата операција бев во фаза кога малку се свртев кон алтернативи, па дури и отпатував во Загреб да видам исцелител, но решив дека верувам во медицината и се откажав од неа. Се хранев здраво и многу пешачев и тоа беше тоа. И болеста ме научи да размислувам на краток рок. Сфатив дека ако се чувствувам добро денес, морам да уживам денес и да не размислувам како ќе биде утре“, вели Силвана Бернардиќ.

Сопругот и синот ѝ биле голема поддршка во се, а големо задоволство наоѓала и во здружението „Нада“ и собирајќи жени кои боледуваат од рак на дојка.

„Од почеток, туморот го мислев како потстанар: кога се влоши, морав да го избркам и да го пополнам тој простор со среќни ситници“, вели Бранка Катаниќ.

„Инаку сакам да патувам, па секоја година одам на патување, а во меѓувреме одам и на бројни патувања со Здружението. Најчесто не зборуваме за болеста, само кога ќе дојде жена на која и треба разговор, ако и треба некаква информација или поддршка од жени кои го поминале она низ што таа самата поминува. Инаку, уживаме во собири со многу смеа и креативни работилници, а работиме да ги потсетуваме жените и да ги потсетуваме за важноста од превентивните прегледи. Имено, кога и самата се разболев, таа година имаше 2.400 новооткриени случаи на рак на дојка и 900 жени починаа. Во времето кога вторпат се борев со ракот, имаше 2.800 новооткриени случаи и нешто повеќе од 600 жени кои починаа.

Тоа значи дека преку Националната програма за рано откривање се преземени чекори кон ова. А професијата вели дека ракот на дојката откриен навреме денес е излечив во 95 проценти од случаите, потсетува Силвана Бернардиќ.

Чувството дека жените треба да се посетуваат редовните контроли можерано да превенираат, надежта е клучна за здравјето.

Бранка Катаниќ (62) која многу рано се соочила со болеста вели дека семејната историја може значително да влијае на здравјето. Нејзината баба, тетка, мајка и подоцна сестра се бореле со рак на јајниците. На 30-годишна возраст и самата била подложена на операција во која и бил отстранет левиот јајник. Долго време имала и цисти на градите, па постојано била под контрола на лекар. Се до 2013 година кога немала време да оди на редовно закажаната мамографија и ултразвук. За среќа, поради возраста веќе била вклучена во превентивната програма за рано откривање на рак на дојка, па набрзо добила покана за мамографија.

„Пред девет години на тој преглед ми беше дијагностициран тумор. Прво направив операција во која ми беше отстранета една третина од градите, но подоцна се покажа дека се работи за инвазивен лобуларен карцином и дека е потребна уште една операција. Препораката на онкологот беше да се отстранат двете дојки, што веднаш го прифатив. Тешко е, бидејќи градите се дел од телото со кој ние жените ја поврзуваме нашата женственост, но имав чувство дека така ќе бидам побезбедна. Три недели по таа операција, бев на четири третмани со хемотерапија, а потоа морав да одам во Загреб на зрачење. Сè друго правев во нашата болница во Славонски Брод, а кога дојдов во Загреб во Институтот за тумори, се покажа дека мојот онколог таму ја направил специјализацијата. Денес во Славонски Брод имаме се, вклучително и добри пластични хирурзи. Многу сум им благодарна на сите лекари што останаа овде, она што е одлично е што денес не мора да патуваме за да се лекуваме“, вели Бранка.

Таа додава дека има уште еден голем „минус“ во лекувањето на ракот на дојката, кој не е добро решен ниту во Загреб, ниту во помалите заедници: жените честопати се препуштени сами на себе и мрачни мисли од моментот кога ќе ја добијат дијагнозата, без соодветна поддршка од психолози. Освен ако сама не побара. Затоа, смета таа, најважно е жената која е соочена со дијагноза да ја извлече целата своја сила и да си најде начин да биде храбра.

„Кога бев во болница, до мене имаше баба, многу постара од мене, која постојано тагуваше бидејќи и беа отсечени двете гради. Реков: И мене ми се, па што, сега сум како Анџелина Џоли“. Наш цимер во таа соба беше девојка која имаше едвај 30 години и дојде со таа дијагноза, па не можеш, а да не помислиш дека има и такви на кои им е полошо и дека треба да го прифатиш тоа што треба да го направиш и да продолжиш понатаму“, раскажува таа.

Од сите тешкотии што ја придружуваат жената која боледува од рак на дојка, таа најмногу се сеќава на стравот дека не може да работи со рацете, како што е навикната.

Болеста ги зближи и поврза: Додека работат блиску, едната во болница, другата во основно училиште, Бранка и Силвана се среќаваат речиси секој ден и заедно се враќаат дома од работа.